- 1045
- 1000
- 1000
- 1000
دعای چهل و پتجم صحیفه سجادیه -دعا به هنگام و داع ماه رمضان
با صدای بشیر جزایری
( وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی وِدَاعِ شَهْرِ رَمَضَانَ )
(دعاى آن حضرت در وداع ماه مبارک رمضان)
اللَّهُمَّ یَا مَنْ لَا یَرْغَبُ فِی الْجَزَاءِ
اى خدایى که در برابر احسان به بندگان پاداش نخواهى،
وَ یَا مَنْ لَا یَنْدَمُ عَلَى الْعَطَاءِ
و از عطا و بخشش پشیمان نمى گردى،
وَ یَا مَنْ لَا یُکَافِىُ عَبْدَهُ عَلَى السَّوَاءِ .
اى کسى که مزد بنده خود را بیش از عمل او مى دهى،
مِنَّتُکَ ابْتِدَا ، وَ عَفْوُکَ تَفَضُّلٌ ،
نعمتت بىاستحقاق به بندگان رسد،
وَ عُقُوبَتُکَ عَدْلٌ ، وَ قَضَاِّْؤُک خِیَرَةٌ
و عفوت تفضل، و مجازاتت عدالت، و قضایت عین خیر است.
إِنْ أَعْطَیْتَ لَمْ تَشُبْ عَطَاءَکَ بِمَنٍّ ،
اگر بخشش کنى عطایت را به منت آلوده نکنى
وَ إِنْ مَنَعْتَ لَمْ یَکُنْ مَنْعُکَ تَعَدِّیاً
و اگر عنایت نکنى از باب ستم نیست،
تَشْکُرُ مَنْ شَکَرَکَ وَ أَنْتَ أَلْهَمْتَهُ شُکْرَکَ
آن که تو را شکر کند شکرش کنى، در صورتى که خودت آن شکر را به او الهام فرمودى،
وَ تُکَافِىُ مَنْ حَمِدَکَ وَ أَنْتَ عَلَّمْتَهُ حَمْدَکَ
و هر که تو را بستاید پاداشش مىدهى در حالى که آن ستایش را خودت به او تعلیم کردى،
تَسْتُرُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ فَضَحْتَهُ ،
پرده مى پوشى بر آن که اگر مى خواستى رسوایش مى کردى،
وَ تَجُودُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ مَنَعْتَهُ ،
و جود و کرم کنى بر آن که اگر مى خواستى از وى دریغ مى کردى،
وَ کِلَاهُمَا أَهْلٌ مِنْکَ لِلْفَضِیحَةِ وَ الْمَنْعِ غَیْرَ أَنَّکَ بَنَیْتَ أَفْعَالَکَ عَلَى التَّفَضُّلِ ،
در صورتى که هر دو مستحق رسوایى و دریغ تواند،اما تو تمام امورت را بر اساس تفضل بنا نهاده اى،
وَ أَجْرَیْتَ قُدْرَتَکَ عَلَى التَّجَاوُزِ
و قدرتت را بر آئین گذشت مقرر کرده اى،
وَ تَلَقَّیْتَ مَنْ عَصَاکَ بِالْحِلْمِ ،
و با آن که با تو به مخالفت برخاسته با بردبارى روبرو مى شوى،
وَ أَمْهَلْتَ مَنْ قَصَدَ لِنَفْسِهِ بِالظُّلْمِ ،
و به آن که در حق خویش ستم کرده مهلت مى دهى،
تَسْتَنْظِرُهُمْ بِأَنَاتِکَ إِلَى الْإِنَابَةِ ،
با صبر و بردبارى خود مهلتشان مى دهى تا به حضرتت بازگردند،
وَ تَتْرُکُ مُعَاجَلَتَهُمْ إِلَى التَّوْبَةِ لِکَیْلَا یَهْلِکَ عَلَیْکَ هَالِکُهُمْ ،
و در مواخذه عاصیان شتاب نمىکنى تا به توبه موفق شوند، تا هلاکشونده آنان بدون رضاى تو هلاک نشود،
وَ لَا یَشْقَى بِنِعْمَتِکَ شَقِیُّهُمْ إِلَّا عَنْ طُولِ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِ ،
و تیره بختشان به نعمتت بدبخت نگردد مگر پس از قطع بهانه
وَ بَعْدَ تَرَادُفِ الْحُجَّةِ عَلَیْهِ ،
و بعد از اتمام حجت همه جانبه بر او،
کَرَماً مِنْ عَفْوِکَ یَا کَرِیمُ ،
و این همه بزرگوارى و آقایى از عفو و گذشت توست اى بزرگوار
وَ عَائِدَةً مِنْ عَطْفِکَ یَا حَلِیمُ
و بهره اى است از محبتت اى بردبار
أَنْتَ الَّذِی فَتَحْتَ لِعِبَادِکَ بَاباً إِلَى عَفْوِکَ ،
تویى که بر بندگانت درى به سوى بخشش خود بازکرده اى
وَ سَمَّیْتَهُ التَّوْبَةَ ،
و آن را باب توبه نامیده اى،
وَ جَعَلْتَ عَلَى ذَلِکَ الْبَابِ دَلِیلًا مِنْ وَحْیِکَ لِئَلَّا یَضِلُّوا عَنْهُ ،
و بر آن در گشوده راهنمایى از وحى خود قرار داده اى، تا آن را گم نکنند،
فَقُلْتَ تَبَارَکَ اسْمُکَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسَى رَبُّکُمْ أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَ یُدْخِلَکُمْ جَنَاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ
پس خود- که نامت والا و مبارک است- فرمودى: (به سوى خدا توبه خالص و بىپیرایه آورید، باشد که پروردگارتان گناهان شما را محو کند، و شما را داخل بهشتهایى نماید که نهرها از زیر آن روان است،
یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ ،
در آن روزى که خداوند پیامبر خود و آنان را که به او ایمان آورند خوار و ذلیل نمى کند،
نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِمْ ،
در حالى که نورشان پیش رویشان و از جانب راستشان روان است
یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا ،
مى گویند: خداوندا نورمان را کامل کن،
وَ اغْفِرْ لَنَا ، إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ .
و ما را مورد مغفرت قرار ده، که تو بر هر چیز توانایى.
فَمَا عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ ذَلِکَ الْمَنْزِلِ بَعْدَ فَتْحِ الْبَابِ وَ إِقَامَةِ الدَّلِیلِ
پس عذر کسى که از ورود به آن خانه غفلت کند پس از گشوده شدن در و بپا داشتن راهنما چه خواهد بود؟
وَ أَنْتَ الَّذِی زِدْتَ فِی السَّوْمِ عَلَى نَفْسِکَ لِعِبَادِکَ ،
و تویى که در معامله با بندگانت بر عطاى خود افزودها ى، تا در این تجارتشان از عنایت تو سود برند،
تُرِیدُ رِبْحَهُمْ فِی مُتَاجَرَتِهِمْ لَکَ ،
و در حرکت کردن به جانب تو کامیاب گردند،
وَ فَوْزَهُمْ بِالْوِفَادَةِ عَلَیْکَ ،
و از حضرتت بهره اى افزون دریافت نمایند،
وَ الزِّیَادَةِ مِنْکَ ،
به همین خاطر،
فَقُلْتَ تَبَارَکَ اسْمُکَ وَ تَعَالَیْتَ مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ،
تو خود- که نامت مبارک است و بس والایى- فرمودى: (هر کس که یک کار نیک کند ده برابر آن پاداش دارد،
وَ مَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلَا یُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا
و هر کس یک کار بد کند جز به مانند کارش عقوبت نبیند
وَ قُلْتَ مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ ،
و نیز فرمودى: (مثل آنان که اموال شان را در راه خدا انفاق مى کنند مانند دانه اى است که هفت خوشه رویانده، در هر خوشه صد دانه باشد،
وَ اللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَنْ یَشَاءُ ،
و خداوند براى هر که بخواهد آن را چند برابر کند)،
وَ قُلْتَ مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَةً .
و فرمودى: (کیست آن که به خداوند قرضالحسنه دهد تا خدا آن را چندین برابر سازد؟)
وَ مَا أَنْزَلْتَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ فِی الْقُرْآنِ مِنْ تَضَاعِیفِ الْححَسَنَاتِ
و امثال و نظائر این وعدهها که در قرآن درباره چند برابر کردن کارهاى نیک فروفرستاده اى
وَ أَنْتَ الَّذِی دَلَلْتَهُمْ بِقَوْلِکَ مِنْ غَیْبِکَ وَ تَرْغِیبِکَ الَّذِی فِیهِ حَظُّهُمْ عَلَى مَا لَوْ سَتَرْتَهُ عَنْهُمْ لَمْ تُدْرِکْهُ أَبْصَارُهُمْ ، وَ لَمْ تَعِهِ أَسْمَاعُهُمْ ،
و تویى آن خداوندى که با گفتار از غیب خود و به سبب ترغیبت که در برگیرنده سود ایشان است آنان را به چیزى راهنمایى فرمودى که اگر از آنان مى پوشاندى دیدگانشان درک نمى کرد، و گوش هاشان فرانمى گرفت، و فکرشان به آن نمى رسید،
وَ لَمْ تَلْحَقْهُ أَوْهَامُهُمْ ، فَقُلْتَ اذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ ،
چرا که فرمودى: (مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم،
وَ اشْکُرُوا لِی وَ لَا تَکْفُرُونِ ،
و مرا سپاس آورید و کفران نورزید)،
وَ قُلْتَ لئن شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ ،
و فرمودى: (هر آینه اگر شکر آرید شما را افزونى دهم،
وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ
و اگر ناسپاسى کنید همانا عذاب من شدید است
وَ قُلْتَ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ ،
و فرمودى: (مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم،
إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ ،
آنان که از عبادت من (دعا کردن) تکبر ورزند به زودى خوار و ذلیل وارد جهنم مى شوند).
فَسَمَّیْتَ دُعَاءَکَ عِبَادَةً ، وَ تَرْکَهُ اسْتِکْبَاراً ،
پس نیایش و دعا را عبادت،و ترکش را کبر و خودخواهى نامیدى،
وَ تَوَعَّدْتَ عَلَى تََرْکِهِ دُخُولَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ
و بر ترک دعا به دخول دوزخ با ذلت و خوارى تهدید فرمودى
فَذَکَرُوکَ بِمَنِّکَ ،
بدین سبب بندگان واقعى به نعمتت تو را یاد کردند،
وَ شَکَرُوکَ بِفَضْلِکَ ،
و به بخششت شکر آوردند،
وَ دَعَوْکَ بِأَمْرِکَ ،
و به فرمانت به دعا برخاستند،
وَ تَصَدَّقُوا لَکَ طَلَباً لِمَزِیدِکَ ،
و به خاطر گرفتن عطاى افزونت صدقه دادند،
وَ فِیهَا کَانَتْ نَجَاتُهُمْ مِنْ غَضَبِکَ ،
و تنها راه آزادى آنان از خشم تو،
وَ فَوْزُهُمْ بِرِضَاکَ
و دستیابى به رضاى حضرتت در آن بود
وَ لَوْ دَلَّ مَخْلُوقٌ مَخْلُوقاً مِنْ نَفْسِهِ عَلَى مِثْلِ الَّذِی دَللَلْتَ عَلَیْهِ عِبَادَکَ مِنْکَ کَانَ مَوْصُوفاً بِالْإِحْسَانِ ،
و اگر مخلوقى مخلوق دیگر را از سوى خود به مثل آنکه حضرت تو بندگانت را از سوى خود راهنمایى نمودى هدایت مى کرد موصوف به احسان،
وَ مَنْعُوتاً بِالِامْتِنَانِ ،
و موصوف به امتنان و بخشش بود،
وَ مَحْمُوداً بِکُلِّ لِسَانٍ ،
و به هر زبانى مورد ستایش قرار مى گرفت،
فَلَکَ الْحَمْدُ مَا وُجِدَ فِی حَمْدِکَ مَذْهَبٌ ،
پس سپاس تو راست تا آنجا که در سپاس تو راهى وجود داشته باشد،
وَ مَا بَقِیَ لِلْحَمْدِ لَفْظٌ تُحْمَدُ بِهِ ،
و تا آنجا که براى سپاس کلمه اى که تو به آن ستوده شوى،
وَ مَعْنًى یَنْصَرِفُ إِلَیْهِ
و معنایى که به سپاس منصرف گردد باقى باشد
یَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى عِبَادِهِ بِالْإِحْسَانِ وَ الْفَضْلِ ،
اى کسى که با احسان و فضلت بندگان را به سپاس فراخواندهاى،
وَ غَمَرَهُمْ بِالْمَنِّ وَ الطَّوْلِ ،
و آنان را غرق عطا و بخشش خود نموده اى،
مَا أَفْشَى فِینَا نِعْمَتَکَ
چه آشکار و پخش است نعمت تو در ما!
وَ أَسْبَغَ عَلَیْنَا مِنَّتَکَ ،
و چه فراوان است عطایت بر ما!
وَ أَخَصَّنَا بِبِرِّکَ
و چه مخصوص است نیکى تو به ما
هَدَیْتَنَا لِدِینِکَ الَّذِی اصْطَفَیْتَ ،
ما را به دین برگزیدهات راه نمودى،
وَ مِلَّتِکَ الَّتِی ارْتَضَیْتَ
و به آئین پسندیده ات رهنمون شدى،
وَ سَبِیلِکَ الَّذِی سَهَّلْتَ ،
و سالک راهى فرمودى که آن را هموار کردى،
وَ بَصَّرْتَنَا الزُّلْفَةَ لَدَیْکَ ،
و ما را به راه تقرب به پیشگاهت،
وَ الْوُصُولَ إِلَى کَرَامَتِکَ
و وصول به کرامتت بینایى دادى
اللَّهُمَّ وَ أَنْتَ جَعَلْتَ مِنْ صَفَایَا تِلْکَ الْوَظَائِفِ ،
خداوندا تو از خالص ترین آن وظایف، و برگزیده ترین آن فرائض،
وَ خَصَائِصِ تِلْکَ الْفُرُوضِ شَهْرَ رَمَضَانَ الَّذِی اخْتَصَصْتَهُ مِنْ سَائِرِ الشُّهُورِ ،
ماه رمضان را قرار دادى که آن را از میان سایر ماه ها برگزیدى،
وَ تَخَیَّرْتَهُ مِنْ جَمِیعِ الْأَزْمِنَةِ وَ الدُّهُورِ ،
و از میان همه زمان ها و عصرها اختیار کردى،
وَ آثَرْتَهُ عَلَى کُلِّ أَوْقَاتِ السَّنَةِ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ النُّورِ ،
و بر تمام اوقات سال ترجیح دادى، به خاطر آنکه در آن قرآن و نور نازل نمودى،
وَ ضَاعَفْتَ فِیهِ مِنَ الْإِیمَانِ ،
و ایمان را در این ماه چند برابر ساختى،
وَ فَرَضْتَ فِیهِ مِنَ الصِّیَامِ ،
و روزه گرفتن را در آن واجب فرمودى،
وَ رَغَّبْتَ فِیهِ مِنَ الْقِیَامِ ،
و به شب زنده دارى در آن ترغیب کردى،
وَ أَجْلَلْتَ فِیهِ مِنْ لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
و شب قدر را در آن که از هزار شب باارزشتر است بزرگ داشتى،
ثُمَّ آثَرْتَنَا بِهِ عَلَى سَائِرِ الْأُمَمِ ،
پس ما را محض این ماه بر سایر امم برترى دادى،
وَ اصْطَفَیْتَنَا بِفَضْلِهِ دُونَ أَهْلِ الْمِلَلِ ،
و در پرتو فضل آن ما را از میان همه ملت ها برگزیدى،
فَصُمْنَا بِأَمْرِکَ نَهَارَهُ ،
پس به فرمانت روزش را روزه گرفتیم،
وَ قُمْنَا بِعَوْنِکَ لَیْلَهُ ،
و در شبش به کمک تو به عبادت برخاستیم،
مُتَعَرِّضِینَ بِصِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ لِمَا عَرَّضْتَنَا لَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ ،
و به وسیله روزه و نمازش طالب رحمتى که براى ما مهیا فرمودى شدیم،
وَ تَسَبَّبْنَا إِلَیْهِ مِنْ مَثُوبَتِکَ ،
و آن را وسیله رسیدن به ثواب تو قرار دادیم،
وَ أَنْتَ الْمَلِیءُ بِمَا رُغِبَ فِیهِ إِلَیْکَ ،
و تو بر آنچه بندگانت بدان رغبت دارند قادرى،
الْجَوَادُ بِمَا سُئِلْتَ مِنْ فَضْلِکَ ،
و آنچه را که از احسانت خواسته شود بخشنده اى،
الْقَرِیبُ إِلَى مَنْ حَاوَلَ قُرْبَکَ
و به آن که جهت رسیدن به قرب تو بکوشد نزدیکى
وَ قَدْ أَقَامَ فِینَا هَذَا الشَّهْرُ مُقَامَ حَمْدٍ ، وَ صَحِبَنَا صُحْبَةَ مَبْرُورٍ ،
و همانا این ماه در نزد ما ستوده زیست،
وَ أَرْبَحَنَا أَفْضَلَ أَرْبَاحِ الْعَالَمِینَ ،
و با ما همنشینى پسندیده بود،
ثُمَّ قَدْ فَارَقَنَا عِنْدَ تَمَامِ وَقْتِهِ ،
و برترین منفعت جهانیان را براى ما به ارمغان آورد،
وَ انْقِطَاعِ مُدَّتِهِ ،
پس به هنگام پایان گرفتن وقت،
وَ وَفَاءِ عَدَدِهِ
و کامل شدن روزهایش از ما جدا شد،
فَنَحْنُ مُوَدِّعُوهُ وِدَاعَ مَنْ عَزَّ فِرَاقُهُ عَلَیْنَا ،
اینک آن را وداع مى گوئیم وداع کسى که هجرانش بر ما غمانگیز است،
وَ غَمَّنَا وَ أَوْحَشَنَا انْصِرَافُهُ عَنَّا ،
و روى گرداندنش ما را به اندوه و وحشت دچار کرده،
وَ لَزِمَنَا لَهُ الذِّمَامُ الَْمحْفُوظُ ،
و بر عهده ما پیمان ناگسستنى،
وَ الْحُرْمَةُ الْمَرْعِیَّةُ ،
و حرمت در خور توجه،
وَ الْحَقُّ الْمَقْضِیُّ ،
و حق لازم دارد،
فَنَحْنُ قَائِلُونَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ ، وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ
به این خاطر مى گوئیم پس ما قاتل هستیم سلام بر تو ای شهر الله اکبر و ای بنده اولیائش
السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ ،
سلام بر تو اى بزرگ ترین ماه خدا، و اى عید عاشقان حق،
وَ یَا خَیْرَ شَهْرٍ فِی الْأَیَّامِ وَ السَّاعَاتِ
.
سلام بر تو اى کریمترین همنشین از میان اوقات، و اى بهترین ماه در روزها و ساعات
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الآْمَالُ ،
سلام بر تو اى ماهى که در طى تو برآورده شدن آمال نزدیک گشته،
وَ نُشِرَتْ فِیهِ الْأَعْمَالُ
و اعمال در آن پخش و فراوان است
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ قَرِینٍ جَلَّ قَدْرُهُ مَوْجُوداً ،
سلام بر تو اى همنفسى که قدر و منزلتت بزرگ،
وَ أَفْجَعَ فَقْدُهُ مَفْقُوداً ،
و فقدانت بسیار دردناک است،
وَ مَرْجُوٍّ آلَمَ فِرَاقُهُ
و اى مایه امیدى که دوریت رنج آور است
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ أَلِیفٍ آنَسَ مُقْبِلًا فَسَرَّ ،
سلام بر تو اى همدمى که چون رو کنى ما را مونس شادکننده اى،
وَ أَوْحَشَ مُنْقَضِیاً فَمَضَّ
و چون سپرى شوى وحشت آور و دردناکى
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ مُجَاوِرٍ رَقَّتْ فِیهِ الْقُلُوبُ ،
سلام بر تو اى همسایه اى که دلها نزد تو نرم شد،
وَ قَلَّتْ فِیهِ الذُّنُوبُ
.
و گناهان در تو نقصان گرفت،
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ نَاصِرٍ أَعَانَ عَلَى الشَّیْطَانِ ،
سلام بر تو اى یاورى که ما را در مبارزه با شیطان یارى دادى،
وَ صَاحِبٍ سَهَّلَ سُبُلَ الْإِحْسَانِ
و اى مصاحبى که راه هاى احسان را هموار و آسان ساختى
.
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا أَکْثَرَ عُتَقَاءَ اللَّهِ فِیکَ ،
سلام بر تو که چه بسیارند آزادشدگان حضرت حق در تو،
وَ مَا أَسْعَدَ مَنْ رَعَى حُرْمَتَکَ بِکَ
و چه سعادتمند است کسى که حرمتت را به واسطه خودت رعایت نمود
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَمْحَاکَ لِلذُّنُوبِ ،
سلام بر تو که چه بسیار گناهان را از پرونده ما زدودى،
وَ أَسْتَرَکَ لِأَنْوَاعِ الْعُیُوبِ
و چه عیب ها که بر ما پوشاندى
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَطْوَلَکَ عَلَى الُْمجْرِمِینَ ،
سلام بر تو که زمانت بر گنهکاران چه طولانى بود
وَ أَهْیَبَکَ فِی صُدُورِ الْمُؤْمِنِینَ
و در دل مومنان چه هیبتى داشتى
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ لَا تُنَافِسُهُ الْأَیَّامُ
.
سلام بر تو اى ماهى که هیچ زمانى با تو پهلو نزند
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ هُوَ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ
سلام بر تو اى ماهى که از هر نظر مایه سلامتى
.
السَّلَامُ عَلَیْکَ غَیْرَ کَرِیهِ الْمُصَاحَبَةِ ، وَ لَا ذَمِیمِ الْمُلَابَسَةِ
سلام بر تو که مصاحبتت ناپسند و معاشرتت نکوهیده نیست.
السَّلَامُ عَلَیْکَ کَمَا وَفَدْتَ عَلَیْنَا بِالْبَرَکَاتِ ، وَ غَسَلْتَ عَنَّا دَنَسَ الْخَطِیئَاتِ
سلام بر تو همچنان که با برکات بر ما وارد شدى، و ناپاکى معاصى را از پرونده ما شستى،
السَّلَامُ عَلَیْکَ غَیْرَ مُوَدَّعٍ بَرَماً وَ لَا مَتْرُوکٍ صِیَامُهُ سَأَماً .
سلام بر تو که وداع با تو نه از باب خستگى، و فراغت از روزهات نه به خاطر ملالت است.
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ مَطْلُوبٍ قَبْلَ وَقْتِهِ ، وَ مَحْزُونٍ عَلَیْهِ قَبْلَ فَوْتِهِ .
سلام بر تو که قبل از آمدنت در آرزویت به سر مىبردیم، و پیش از رفتنت بر هجرانت محزونیم.
السَّلَامُ عَلَیْکَ کَمْ مِنْ سُوءٍ صُرِفَ بِکَ عَنَّا ، وَ کَمْ مِنْ خَیْرٍ أُفِیضَ بِکَ عَلَیْنَا
سلام بر تو که چه بدی ها که به سبب تو از جانب ما گشته، و چه خوبی ها که از برکت تو به سوى ما سرازیر شده!
السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
سلام بر تو و بر شب قدرى که از هزار ماه بهتر است.
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَحْرَصَنَا بِالْأَمْسِ عَلَیْکَ ، وَ أَشَدَّ شَوْقَنَا غَداً إِلَیْکَ .
سلام بر تو که دیروز چه سخت بر تو دل بسته بودیم، و فردا چه بسیار شائق تو مى شویم!
السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى فَضْلِکَ الَّذِی حُرِمْنَاهُ ، وَ عَلَى مَاضٍ مِنْ بَرَکَاتِکَ سُلِبْنَاهُ .
سلام بر تو و بر فضیلت تو که از آن محروم گشتیم، و بر برکات گذشته ات که از دست ما گرفته شد.
اللَّهُمَّ إِنَّا أَهْلُ هَذَا الشَّهْرِ الَّذِی شَرَّفْتَنَا بِهِ ، وَ وَفَّقْتَنَا بِمَنِّکَ لَهُ حِینَ جَهِلَ الْأَشْقِیَاءُ وَقْتَهُ ، وَ حُرِمُوا لِشَقَائِهِمْ فَضْلَهُ .
بار الها ما اهل این ماهیم که ما را به آن شرافت بخشیدى، و توفیق ادراکش را به ما عنایت فرمودى آنگاه که تیره بختان وقتش را نشناختند، و از بخت بدشان از فضلش محروم شدند.
أَنْتَ وَلِیُّ مَا آثَرْتَنَا بِهِ مِنْ مَعْرِفَتِهِ ، وَ هَدَیْتَنَا لَهُ مِنْ سُنَّتِهِ ، وَ قَدْ تَوَلَّیْنَا بِتَوْفِیقِکَ صِیَامَهُ وَ قِیَامَهُ عَلَى تَقْصِیرٍ ، وَ أَدَّیْنَا فِیهِ قَلِیلًا مِنْ کَثِیرٍ .
تویى سرپرست آنچه از معرفتش که ما را بدان برترى دادى، و آنچه از سنتش که ما را بدان رهنمون شدى، و ما به توفیق تو به روزه و نماز آن برخاستیم همراه با تقصیر، و در آن اندکى از بسیار را به جا آوردیم.
اللَّهُمَّ فَلَکَ الْحَمْدُ إِقْرَاراً بِالْإِسَاءَةِ ، وَ اعْتِرَافاً بِالْإِضَاعَةِ ، وَ لَکَ مِنَ قُلُوبِنَا عَقْدُ النَّددَمِ ، وَ مِنْ أَلْسِنَتِنَا صِدْقُ الِاعْتِذَارِ ، فَأْجُرْنَا عَلَى مَا أَصَابَنَا فِیهِ مِنْ التَّفْرِیطِ أَجْراً نَسْتَدْرِکُ بِهِ الْفَضْلَ الْمَرْغُوبَ فِیهِ ، وَ نَعْتَاضُ بِهِ مِنْ أَنْوَاعِ الذُّخْرِ الْمَحْرُوصِ عَلَیْهِ .
خداوندا پس تو را سپاس همراه با اقرار به بدیهامان، و اعتراف به سهلانگاریمان، در حالى که در قلوبمان ندامت قطعى، و بر زبانمان عذر صادقانه داریم، پس ما را با توجه به اعتراف به تقصیرى که در این ماه داشتیم مزدى عنایت کن که تدارککننده فضیلت هاى دلخواه مان، و جایگزین ذخیره هایى که مورد علاقه ماست باشد،
وَ أَوْجِبْ لَنَا عُذْرَکَ عَلَى مَا قَصَّرْنَا فِیهِ مِنْ حَقِّکَ ، وَ ابْلُغْ بِأَعْمَارِنَا مَا بَیْنَ أَیْدِینَا مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ الْمُقْبِلِ ، فَإِذَا بَلَّغْتَنَاهُ فَأَعِنِّا عَلَى تَنَاوُلِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ مِنَ الْعِبَادَةِ ، وَ أَدِّنَا إِلَى الْقِیَامِ بِمَا یَسْتَحِقُّهُ مِنَ الطَّاعَةِ ، وَ أَجْرِ لَنَا مِنْ صَالِحِ الْعَمَلِ مَا یَکُونُ دَرَکاً لِحَقِّکَ فِی الشَّهْرَیْنِ مِنْ ششُهُورِ الدَّهْرِ .
و عذر ما را در کوتاهى از اداى حقت قبول کن، و آینده عمرمان را به ماه رمضان آینده که در پیش داریم برسان، و چون ما را به آن رساندى ما را بر انجام عبادتى که سزاوار توست یارى ده، و به انجام طاعتى که شایسته آن ماه است موفقدار، و عمل صالحى را که موجب تدارک حق تو در آن دو ماه از ماه هاى زمان خواهد بود به دست ما جارى فرما
اللَّهُمَّ وَ مَا أَلْمَمْنَا بِهِ فِی شَهْرِنَا هَذَا مِنْ لَمَمٍ أَوْ إِثْمٍ ،
أَوْ وَاقَعْنَا فِیهِ مِنْ ذَنْبٍ ،
وَ اکْتَسَبْنَا فِیهِ مِنْ خَطِیئَةٍ عَلَى تَعَمُّدٍ مِنَّا ،
أَوْ عَلَى نِسْیَانٍ ظَلَمْنَا فِیهِ أَنْفُسَنَا ،
أَوِ انْتَهَکْنَا بِهِ حُرْمَةً مِنْ غَیْرِنَا ،
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
وَ اسْتُرْنَا بِسِتْرِکَ ،
وَ اعْفُ عَنَّا بِعَفْوِکَ ،
خداوندا هر گناه کوچکى یا بزرگى که در این ماه به آن دست زدیم، یا معصیتى که به آن آلوده گشتیم، یا خطایى که مرتکب شدیم، از روى عمد یا فراموشى، که در آن به خود ظلم کرده، یا حرمت دیگرى را بدان دریده باشیم، پس بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از همهى آنها در پردهى ستارى حضرتت بپوشان، و به عفوت از ما بگذر، و ما را در آن ماه شهره به پیش دیده شماتتکنندگان قرار مده.
وَ لَا تَنْصِبْنَا فِیهِ لِأَعْیُنِ الشَّامِتِینَ ،
و زبان طعنهزنندگان را بر ما باز مکن،
وَ لَا تَبْسُطْ عَلَیْنَا فِیهِ أَلْسُنَ الطَّاعِنِینَ ،ما را به کارى بدار که سبب فرونهادن گناهان
وَ اسْتَعْمِلْنَا بِمَا یَکُونُ حِطَّةً وَ کَفَّارَةً لِمَا أَنْکَرْتَ مِنَّا فِیهِ بِرَأْفَتِکَ الَّتِی لَا تَنْفَدُ ،
و پوشاندن آن چیزى شود که در آن ماه بر ما نمىپسندى، به مهربانیت که پایان ندارد،
وَ فَضْلِکَ الَّذِی لَا یَنْقُصُ
و احسانت که کاستى نمىپذیرد
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،
وَ اجْبُرْ مُصِیبَتَنَا بِشَهْرِنَا ،
و ضایعه دردآور از دست رفتن رمضانمان را جبران کن،
وَ بَارِکْ لَنَا فِی یَوْمِ عِیدِنَا وَ فِطْرِنَا ،
و روز عیدمان و فطرمان را بر ما مبارک گردان،
وَ اجْعَلْهُ مِنْ خَیْرِ یَوْمٍ مَرَّ عَلَیْنَا أَجْلَبِهِ لِعَفْوٍ ،
و آن را از بهترین روزهایى قرار ده که بر ما گذشته، که بیشترین عفو را موجب،
وَ أَمْحَاهُ لِذَنْبٍ ،
و بیشترین معاصى را محوکننده باشد،
وَ اغْفِرْ لَنَا مَا خَفِیَ مِنْ ذُنُوبِنَا وَ مَا عَلَنَ
و گناهان پنهان و آشکار ما را مورد مغفرت قرار ده
اللَّهُمَّ اسْلَخْنَا بِانْسِلَاخِ هَذَا الشَّهْرِ مِنْ خَطَایَانَا ، وَ أَخْرِجْنَا بِخُرُوجِهِ مِنْ سَیِّئَاتِنَا ،
بار الها پایان یافتن این ماه را پایان یافتن خطاهایمان قرار ده،
وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَسْعَدِ أَهْلِهِ بِهِ ،
و به دنبال خارج شدنش ما را از بدیهامان خارج کن،
وَ أَجْزَلِهِمْ قِسْماً فِیهِ ،
و ما را از سعادتمندترین اهل این ماه به آن،
وَ أَوْفَرِهِمْ حَظّاً مِنْهُ
و بهرهمندترین ایشان از خودت قرار ده
اللَّهُمَّ وَ مَنْ رَعَى هَذَا الشَّهْرَ حَقَّ رِعَایَتِهِ وَ حَفِظَ حُرْممَتَهُ حَقَّ حِفْظِهَا ،
بار الها هر کس که این ماه را آن طور که بایسته است رعایت کرده، و احترامش را آنچنان که باید حفظ نموده،
وَ قَامَ بِحُدُودِهِ حَقَّ قِیَامِهَا ،
و حدودش را به بهترین صورت بپا داشته،
وَ اتَّقَى ذُنُوبَهُ حَقَّ تُقَاتِهَا ،
و از گناهانش به نحو صحیح پرهیز کرده،
أَوْ تَقَرَّبَ إِلَیْکَ بِقُرْبَةٍ أَوْجَبَتْ رِضَاکَ لَهُ ،
یا به وسیله کار خیر به تو تقرب جسته که موجب خشنودیت از وى گشته،
وَ عَطَفَتْ رَحْمَتَکَ عَلَیْهِ ،
و رحمتت را متوجه او نموده،
فَهَبْ لَنَا مِثْلَهُ مِنْ وُجْدِکَ ،
پس مانند آنچه به او بخشیدى از توانگرى خود به ما ببخش،
وَ أَعْطِنَا أَضْعَافَهُ مِنْ فَضْلِکَ ،
و چندین برابر آن را از فضل خود به ما عطا فرما،
فَإِنَّ فَضْلَکَ لَا یَغِیضُ ،
زیرا که فضلت کاستى نگرید،
وَ إِنَّ خَزَائِنَکَ لَا تَنْقُصُ بَلْ تَفِیضُ ،
و خزائنت نقصان نپذیرد بلکه افزون مى شود،
وَ إِنَّ مَعَادِنَ إِحْسَانِکَ لَا تَفْنَى ،
و معادن احسانت از بین نمى رود،
وَ إِنَّ عَطَاءَکَ لَلْعَطَاءُ الْمُهَنَّا
و همانا عطاى تو گوارا عطایى است
.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
بار الها بر محمد و آلش درود فرست،
وَ اکْتُبْ لَنَا مِثْلَ أُجُورِ مَنْ صَامَهُ ،
و همانند پاداش آنان که تا روز رستاخیز این ماه را روزه گرفتهاند،
أَوْ تَعَبَّدَ لَکَ فِیهِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ
یا به بندگى تو در آن اقدام کردهاند براى ما ثبت کن
اللَّهُمَّ إِنَّا نَتُوبُ إِلَیْکَ فِی یَوْمِ فِطْرِنَا الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُؤْمِنِینَ عِیداً وَ سُرُوراً ،
بار الها در این روز فطر که آن را براى اهل ایمان عید و شادى،
وَ لِأَهْلِ مِلَّتِکَ مَجْمَعاً وَ مُحْتَشَداً مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ أَذْنَبْننَاهُ ،
و براى اهل آیین خود روز اجتماع و گردهمایى قرار دادى به درگاهت توبه مىکنیم،از هر معصیتى که دچارش شدیم،
أَوْ سُوءٍ أَسْلَفْنَاهُ ،
یا هر کارى بدى که به آن دست زدیم،
أَوْ خَاطِرِ شَرٍّ أَضْمَرْنَاهُ ،
یا اندیشه سوئى که در دل داشتیم،
تَوْبَةَ مَنْ لَا یَنْطَوِی عَلَى رُجُوعٍ إِلَى ذَنْبٍ ،
مانند توبه کسى که خیال بازگشت به گناه را ندارد،
وَ لَا یَعُودُ بَعْدَهَا فِی خَطِیئَةٍ ،
و پس از توبه به جانب هیچ خطایى برنمى گردد،
تَوْبَةً نَصُوحاً خَلَصَتْ مِنَ الشَّکِّ وَ الِارْتِیَابِ ،
توبه پاک و خالصى که از شک و تردید پیراسته باشد،
فَتَقَبَّلْهَا مِنَّا ،
پس آن را از ما بپذیر،
وَ ارْضَ عَنَّا ،
و از ما راضى شو،
وَ ثَبِّتْنَا عَلَیْهَا
و ما را بر آن استوار بدار
.
اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا خَوْفَ عِقَابِ الْوَعِیدِ ،
بار الها، ترس از عذاب وعده داده شده،
وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتَّى نَجِدَ لَذَّةَ مَا نَدْعُوکَ بِهِ ،
و رغبت به ثواب موعود را روزى ما کن،تا لذت آنچه را که از تو مى خواهیم بیابیم،
وَ کَأْبَةَ مَا نَسْتَجِیرُک مِنْهُ
و غصه آنچه را که از آن به تو پناه مىبریم دریابیم،
وَ اجْعَلْنَا عِنْدَکَ مِنَ التَّوَّابِینَ الَّذِینَ أَوْجَبْتَ لَهُمْ مَحَبَّتَکَ
و ما را در پیشگاهت از توبه کنندگانى قرار ده که محبتت را بر ایشان حتم ساخته اى،
وَ قَبِلْتَ مِنْهُمْ مُرَاجَعَةَ طَاعَتِکَ ،
و بازگشتشان را به طاعت خود قبول نموده اى،
یَا أَعْدَلَ الْعَادِلِینَ
اى عادلترین عادلها
.
اللَّهُمَّ تَجَاوَزْ عَنْ آبَائِنَا وَ أُمَّهَاتِنَا وَ أَهْلِ دِینِنَا جَمِیعاً مَنْ سَلَفَ مِنْهُمْ وَ مَنْ غَبَرَ إِلَى یَوْممِ الْقِیَامَةِ .
بار الها، از پدران و مادران و اهل دین ما همگى، چه آن که از ایشان از دنیا رفته، و چه آن که تا قیامت به آنان خواهد پیوست درگذر
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ نَبِیِّنَا وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرَّبِینَ ،
بار الها بر محمد پیامبر ما و بر آلش درود فرست همچنان که بر فرشتگان مقربت درود فرستادى،
وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى أَنْبِیَائِکَ الْمُرْسَلِینَ ،
و بر او و بر آلش درود فرست آن طور که بر پیامبران مرسلت درود فرستادى،
وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ ،
و بر او و بر آلش درود فرست آن طور که بر بندگان شایسته ات درود نثار کردى،
وَ أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ ،
و بهتر از آن اى خداى عالمیان
صَلَاةً تَبْلُغُنَا بَرَکَتُهَا ،
، چنان درودى که برکتش به ما برسد،
وَ یَنَالُنَا نَفْعُهَا ،
و سودش نصیب ما گردد،
وَ یُسْتَجَابُ لَهَا دُعَاؤُنَا ،
و به خاطر آن دعاهای مان مستجاب شود،
إِنَّکَ أَکْرَمُ مَنْ رُغِبَ إِلَیْهِ ،
زیرا که تو بزرگوارترین کسى هستى که بر او توجه شده،
وَ أَکْفَى مَنْ تُوُکِّلَ عَلَیْهِ ،
و بىنیازکنندهترین کسى هستى که بر او اعتماد شده،
وَ أَعْطَى مَنْ سُئِلَ مِنْ فَضْلِهِ ،
و بخشنده ترین کسى هستى که از احسانش درخواست شده،
وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
و تو بر هر چیز توانایى
کُلُّ جَلِیلٍ عِنْدَکَ صَغِیرٌ ،
هر بزرگى در پیشگاهت کوچک است،
وَ کُلُّ شَرِیفٍ فِی جَنْبِ شَرَفِکَ حَقِیرٌ ،
و هر شریفى در جنب شرفت پست است،
خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیْرِکَ ،
آنان که به غیر حضرتت روآورده اند نومید شدند،
وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِ لَّا لَکَ ،
و آنان که جز وجود تو خواسته اند به خسران نشستند،
وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِکَ ،
و آنان که به درگاه غیر تو شدند به تباهى رسیدند،
وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ
و جز آنان که فضل تو را طالب شدند تهیدست ماندند.
لَا یَخِیبُ مِنْکَ الآْمِلُونَ ،
آرزومندان از تو نومید نمى شوند،
وَ لَا یَیْأَسُ مِنْ عَطَائِکَ الْمُتَعَرِّضُونَ ،
و درخواستکنندگان از عطایت محروم نمى شوند،
وَ لَا یَشْقَى بِنَقِمَتِکَ الْمُسْتَغْفِرُونَ
و مستغفران از عذاب تو تیره بخت نمى گردند،
رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ ،
سفره روزیت براى عاصیان پهن است،
وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ ،
و بردباریت شامل دشمنانت نیز مىگردد،
عَادَتُکَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِیئِینَ ،
عادتت احسان به بدکاران است،
وَ سُنَّتُکَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِینَ حَتَّى لَقَدْ غَرَّتْهُمْ أَنَاتُکَ عَنِ الرُّجُوعِ ،
و سنتت رحمت بر تجاوزکاران،تا جائى که مدارایت اینان را از بازگشت به تو غافل نموده،
وَ صَدَّهُمْ إِمْهَالُکَ عَنِ النُّزُوعِ
و مهلت دادنت ایشان را از خوددارى از گناه بازداشته،
وَ إِنَّمَا تَأَنَّیْتَ بِهِمْ لِیَفِیؤُوا إِلَى أَمْرِکَ ،
حال آنکه تنها تو با آنان بردبارى کرده اى تا به فرمانت بازآیند،
وَ أَمْهَلْتَهُمْ ثِقَةً بِدَوَامِ مُلْکِکَ ،
و از آن رو به آنان مهلت دادهاى که اطمینان به دوام سلطنتت دارى،
فَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ السَّعَادَةِ خَتَمْتَ لَهُ بِهَا ،
پس آن که اهل سعادت بود فرجام کارش را به سعادت بردى،
وَ مَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الشَّقَاوَةِ خَذَلْتَهُ لَهَا .
و هر که تیرهبخت بود به تیره بختىاش واگذاشتى،
کُلُّهُمْ صَائِرُونَ ، إِلَى حُکْمِکَ ، وَ اُمُورُهُمْ آئِلَةٌ إِلَى أَمْرِکَ ، لَمْ یَهِنْ عَلَى طُولِ مُدَّتِهِمْ سُلْطَانُکَ ، وَ لَمْ یَدْحَضْ لِتَرْکِ مُعَاجَلَتِهِمْ بُرْهَانُکَ .
همه سر به فرمان حکم حضرتت خواهند داشت، و بازگشت کارشان به سوى فرمان تو خواهد بود، پادشاهیت با مهلت طولانیى که به آنان مىدهى سستى نپذیرد، و از تاخیر محاکمهى ایشان برهان و حجتت از میان نرود.
حُجَّتُکَ قَائِمَةٌ لَا تُدْحَضُ ،
حجتت استوار و پابرجاست و باطل نگردد،
وَ سُلْطَانُکَ ثَابِتٌ لَا یَزُولُ ،
و سلطنت ثابت است آنسان که زوال نپذیرد،
فَالْوَیْلُ الدَّائِمُ لِمَنْ جَنَحَ عَنْکَ ،
پس واى بر آنکه از تو روى برتابد،
وَ الْخَیْبَةُ الْخَاذِلَةُ لِمَنْ خَابَ مِنْکَ ،
و نومیدى ذلت بار از آن کسى است که از تو نومید گشته،
وَ الشَّقَاءُ الْأَشْقَى لِمَنِ اغْتَرَّ بِکَ
بدترین تیرهبختىها براى کسى است که به تو مغرور شده،
مَا أَکْثَرَ تَصَرُّفَهُ فِی عَذَابِکَ ،
وَ مَا أَطْوَلَ تَرَدُّدَهُ فِی عِقَابِکَ ،
وَ مَا أَبْعَدَ غَایَتَهُ مِنَ الْفَرَجِ ،
وَ مَا أَقْنَطَهُ مِنْ سُهُولَةِ الْمخْرَجِ عَدْلًا مِنْ قَضَائِکَ لَا تَجُورُ فِیهِ ،
وَ إِنْصَافاً مِنْ حُکْمِکَ لَا تَحِیفُ عَلَیْهِ .
چه عذابهاى دردناکى که خواهد چشید! و چه اندازه سرگردانى درازى در عذابت خواهد داشت، و آرزوى گشایش از این کس چه دور است! و نومیدى او براى سهولت خروج از عذابت بسیار! تمام اینها بر اساس عدل در قضاى غیرجائرانهى تو، و از سر انصاف در حکم غیر ظالمانه وست.
فَقَدْ ظَاهَرْتَ الْحُجَجَ ،
چرا که پى در پى اتمام حجت نمودى،
وَ أَبْلَیْتَ الْأَعْذَارَ ،
و آنچه سزاوار اندرز و ارشاد بود بیان داشتى،
وَ قَدْ تَقَدَّمْتَ بِالْوَعِیدِ ،
و تهدیدت را اعلام فرمودى،
وَ تَلَطَّفْتَ فِی التَّرْغِیبِ ،
و با لطف و محبت ترغیب به حقایق نمودى،
وَ ضَرَبْتَ الْأَمْثَالَ ،
و براى بیدارى مردم مثل ها آوردى،
وَ أَطَلْتَ الْإِمْهَالَ ،
و به آنان مهلت طولانى دادى،
وَ أَخَّرْتَ وَ أَنْتَ مُسْتَطِیعٌ لِلمُعَاجَلَةِ ،
وَ تَأَنَّیْتَ وَ أَنْتَ مَلِیءٌ بِالْمُبَادَرَةِ
و کیفر را به تاخیر انداختى در صورتى که بر شتاب در عذاب توانا بودى، و مدارا نمودى در حالى که قدرت بر عجله داشتى،
لَمْ تَکُنْ أَنَاتُکَ عَجْزاً ،
مدارایت از روى ناتوانى،
وَ لَا إِمْهَالُکَ وَهْناً ،
و مهلت دادنت از باب سستى،
وَ لَا إِمْسَاکُکَ غَفْلَةً ،
و خودداریت از باب غفلت،
وَ لَا انْتِظَارُکَ مُدَارَاةً ،
و به تاخیر انداختنت از روى مدارا و سازش نبوده،
بَلْ لِتَکُونَ حُجَّتُکَ أَبْلَغَ ،
بلکه به این خاطر است که حجتت رساتر،
وَ کَرَمُکَ أَکْمَلَ ،
و بزرگواریت کاملتر،
وَ إِحْسَانُکَ أَوْفَى ،
و احسانت فراگیرتر،
وَ نِعْمَتُکَ أَتَمَّ ،
و نعمتت تمامتر باشد،
کُلُّ ذَلِکَ کَانَ وَ لَمْ تَزَلْ ،
تمام اینها بوده
وَ هُوَ کَائِنٌ وَ لَا تَزَالُ .
و هست و خواهد بود،
حُجَّتُکَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُوصَفَ بِکُلِّهَا ،
و حجت تو برتر از آن است که به طور کامل وصف شود،
وَ مَجْدُکَ أَرْفَعُ مِنْ أَنْ یُحَدَّ بِکُنْهِهِ ،
و بزرگى تو والاتر از آن است که کسى به کنهش برسد،
وَ نِعْمَتُکَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُحْصَى بِأَسْرِهَا ،
و نعمتت بیش از آن است که همه اش به شماره درآید،
وَ إِحْسَانُکَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُشْکَرَ عَلَى أَقَلِّهِ
و احسانت بیش از آن است که کسى کمترین آن را شکر آرد،
وَ قَدْ قَصَّرَ بِیَ السُّکُوتُ عَنْ تَحْمِیدِکَ ،
و اکنون نبودن زبان سخن مرا از ادامه سپاست ناتوان ساخته،
وَ فَهَّهَنِیَ الْإِمْسَاکُ عَنْ تَمْجِیدِکَ ،
و زبان تمجیدم از کار افتاده،
وَ قُصَارَایَ الْإِقْرَارُ بِالْحُسُورِ ،
و نهایت قدرتم آن است که به درماندگى اقرار کنم
لَا رَغْبَةً یَا إِلَهِی بَلْ عَجْزاً .
نه از سر رغبت به کوتاهى در ستایش تو- اى پروردگار من- بلکه از باب ناتوانى.
فَهَا أَنَا ذَا أَؤُمُّکَ بِالْوِفَادَةِ ،
اینک منم که به درگاهت روى آوردهام،
وَ أَسْأَلُکَ حُسْنَ الرِّفَادَةِ ،
و از حضرتت توقع پذیرایى نیک دارم،
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
پس بر محمد و آلش درود فرست،
وَ اسْمَعْ نَجْوَایَ ،
و رازم را بشنو،
وَ اسْتَجِبْ دُعَائِی ،
و دعایم را مستجاب کن،
وَ لَا تَخْتِمْ یَوْمِی بِخَیْبَتِی ،
و روزم را به ناامیدى و تهیدستى به شب مرسان،
وَ لَا تَجْبَهْنِی بِالرَّدِّ فِی مَسْأَلَتِی ،
و در دریوزگیم دست رد به سینهام مزن،
وَ أَکْرِمْ مِنْ عِنْدِکَ مُنْصَرَفِی ،
و رفتنم را از پیشگاهت،
وَ تُرِیدُ مُنْقَلَبِی ،
و بازگشتم را به حضرتت گرامىدار،
إِنَّکَ غَیْرُ ضَائِقٍ بِمَا تُرِیدُ ،
زیرا در آنچه بخواهى دچار مضیقه نمىشوى،
وَ لَا عَاجِزٍ عَمَّا تُسْأَلُ ،
و در برابر خواستهها ناتوان نمىباشى،
وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ،
و بر هر چیزى قدرت دارى،
وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ .
و هیچ حول و قوهاى جز به دست خداى بزرگ نیست
( وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی وِدَاعِ شَهْرِ رَمَضَانَ )
(دعاى آن حضرت در وداع ماه مبارک رمضان)
اللَّهُمَّ یَا مَنْ لَا یَرْغَبُ فِی الْجَزَاءِ
اى خدایى که در برابر احسان به بندگان پاداش نخواهى،
وَ یَا مَنْ لَا یَنْدَمُ عَلَى الْعَطَاءِ
و از عطا و بخشش پشیمان نمى گردى،
وَ یَا مَنْ لَا یُکَافِىُ عَبْدَهُ عَلَى السَّوَاءِ .
اى کسى که مزد بنده خود را بیش از عمل او مى دهى،
مِنَّتُکَ ابْتِدَا ، وَ عَفْوُکَ تَفَضُّلٌ ،
نعمتت بىاستحقاق به بندگان رسد،
وَ عُقُوبَتُکَ عَدْلٌ ، وَ قَضَاِّْؤُک خِیَرَةٌ
و عفوت تفضل، و مجازاتت عدالت، و قضایت عین خیر است.
إِنْ أَعْطَیْتَ لَمْ تَشُبْ عَطَاءَکَ بِمَنٍّ ،
اگر بخشش کنى عطایت را به منت آلوده نکنى
وَ إِنْ مَنَعْتَ لَمْ یَکُنْ مَنْعُکَ تَعَدِّیاً
و اگر عنایت نکنى از باب ستم نیست،
تَشْکُرُ مَنْ شَکَرَکَ وَ أَنْتَ أَلْهَمْتَهُ شُکْرَکَ
آن که تو را شکر کند شکرش کنى، در صورتى که خودت آن شکر را به او الهام فرمودى،
وَ تُکَافِىُ مَنْ حَمِدَکَ وَ أَنْتَ عَلَّمْتَهُ حَمْدَکَ
و هر که تو را بستاید پاداشش مىدهى در حالى که آن ستایش را خودت به او تعلیم کردى،
تَسْتُرُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ فَضَحْتَهُ ،
پرده مى پوشى بر آن که اگر مى خواستى رسوایش مى کردى،
وَ تَجُودُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ مَنَعْتَهُ ،
و جود و کرم کنى بر آن که اگر مى خواستى از وى دریغ مى کردى،
وَ کِلَاهُمَا أَهْلٌ مِنْکَ لِلْفَضِیحَةِ وَ الْمَنْعِ غَیْرَ أَنَّکَ بَنَیْتَ أَفْعَالَکَ عَلَى التَّفَضُّلِ ،
در صورتى که هر دو مستحق رسوایى و دریغ تواند،اما تو تمام امورت را بر اساس تفضل بنا نهاده اى،
وَ أَجْرَیْتَ قُدْرَتَکَ عَلَى التَّجَاوُزِ
و قدرتت را بر آئین گذشت مقرر کرده اى،
وَ تَلَقَّیْتَ مَنْ عَصَاکَ بِالْحِلْمِ ،
و با آن که با تو به مخالفت برخاسته با بردبارى روبرو مى شوى،
وَ أَمْهَلْتَ مَنْ قَصَدَ لِنَفْسِهِ بِالظُّلْمِ ،
و به آن که در حق خویش ستم کرده مهلت مى دهى،
تَسْتَنْظِرُهُمْ بِأَنَاتِکَ إِلَى الْإِنَابَةِ ،
با صبر و بردبارى خود مهلتشان مى دهى تا به حضرتت بازگردند،
وَ تَتْرُکُ مُعَاجَلَتَهُمْ إِلَى التَّوْبَةِ لِکَیْلَا یَهْلِکَ عَلَیْکَ هَالِکُهُمْ ،
و در مواخذه عاصیان شتاب نمىکنى تا به توبه موفق شوند، تا هلاکشونده آنان بدون رضاى تو هلاک نشود،
وَ لَا یَشْقَى بِنِعْمَتِکَ شَقِیُّهُمْ إِلَّا عَنْ طُولِ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِ ،
و تیره بختشان به نعمتت بدبخت نگردد مگر پس از قطع بهانه
وَ بَعْدَ تَرَادُفِ الْحُجَّةِ عَلَیْهِ ،
و بعد از اتمام حجت همه جانبه بر او،
کَرَماً مِنْ عَفْوِکَ یَا کَرِیمُ ،
و این همه بزرگوارى و آقایى از عفو و گذشت توست اى بزرگوار
وَ عَائِدَةً مِنْ عَطْفِکَ یَا حَلِیمُ
و بهره اى است از محبتت اى بردبار
أَنْتَ الَّذِی فَتَحْتَ لِعِبَادِکَ بَاباً إِلَى عَفْوِکَ ،
تویى که بر بندگانت درى به سوى بخشش خود بازکرده اى
وَ سَمَّیْتَهُ التَّوْبَةَ ،
و آن را باب توبه نامیده اى،
وَ جَعَلْتَ عَلَى ذَلِکَ الْبَابِ دَلِیلًا مِنْ وَحْیِکَ لِئَلَّا یَضِلُّوا عَنْهُ ،
و بر آن در گشوده راهنمایى از وحى خود قرار داده اى، تا آن را گم نکنند،
فَقُلْتَ تَبَارَکَ اسْمُکَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسَى رَبُّکُمْ أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَ یُدْخِلَکُمْ جَنَاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ
پس خود- که نامت والا و مبارک است- فرمودى: (به سوى خدا توبه خالص و بىپیرایه آورید، باشد که پروردگارتان گناهان شما را محو کند، و شما را داخل بهشتهایى نماید که نهرها از زیر آن روان است،
یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ ،
در آن روزى که خداوند پیامبر خود و آنان را که به او ایمان آورند خوار و ذلیل نمى کند،
نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِمْ ،
در حالى که نورشان پیش رویشان و از جانب راستشان روان است
یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا ،
مى گویند: خداوندا نورمان را کامل کن،
وَ اغْفِرْ لَنَا ، إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ .
و ما را مورد مغفرت قرار ده، که تو بر هر چیز توانایى.
فَمَا عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ ذَلِکَ الْمَنْزِلِ بَعْدَ فَتْحِ الْبَابِ وَ إِقَامَةِ الدَّلِیلِ
پس عذر کسى که از ورود به آن خانه غفلت کند پس از گشوده شدن در و بپا داشتن راهنما چه خواهد بود؟
وَ أَنْتَ الَّذِی زِدْتَ فِی السَّوْمِ عَلَى نَفْسِکَ لِعِبَادِکَ ،
و تویى که در معامله با بندگانت بر عطاى خود افزودها ى، تا در این تجارتشان از عنایت تو سود برند،
تُرِیدُ رِبْحَهُمْ فِی مُتَاجَرَتِهِمْ لَکَ ،
و در حرکت کردن به جانب تو کامیاب گردند،
وَ فَوْزَهُمْ بِالْوِفَادَةِ عَلَیْکَ ،
و از حضرتت بهره اى افزون دریافت نمایند،
وَ الزِّیَادَةِ مِنْکَ ،
به همین خاطر،
فَقُلْتَ تَبَارَکَ اسْمُکَ وَ تَعَالَیْتَ مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ،
تو خود- که نامت مبارک است و بس والایى- فرمودى: (هر کس که یک کار نیک کند ده برابر آن پاداش دارد،
وَ مَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلَا یُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا
و هر کس یک کار بد کند جز به مانند کارش عقوبت نبیند
وَ قُلْتَ مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ ،
و نیز فرمودى: (مثل آنان که اموال شان را در راه خدا انفاق مى کنند مانند دانه اى است که هفت خوشه رویانده، در هر خوشه صد دانه باشد،
وَ اللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَنْ یَشَاءُ ،
و خداوند براى هر که بخواهد آن را چند برابر کند)،
وَ قُلْتَ مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَةً .
و فرمودى: (کیست آن که به خداوند قرضالحسنه دهد تا خدا آن را چندین برابر سازد؟)
وَ مَا أَنْزَلْتَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ فِی الْقُرْآنِ مِنْ تَضَاعِیفِ الْححَسَنَاتِ
و امثال و نظائر این وعدهها که در قرآن درباره چند برابر کردن کارهاى نیک فروفرستاده اى
وَ أَنْتَ الَّذِی دَلَلْتَهُمْ بِقَوْلِکَ مِنْ غَیْبِکَ وَ تَرْغِیبِکَ الَّذِی فِیهِ حَظُّهُمْ عَلَى مَا لَوْ سَتَرْتَهُ عَنْهُمْ لَمْ تُدْرِکْهُ أَبْصَارُهُمْ ، وَ لَمْ تَعِهِ أَسْمَاعُهُمْ ،
و تویى آن خداوندى که با گفتار از غیب خود و به سبب ترغیبت که در برگیرنده سود ایشان است آنان را به چیزى راهنمایى فرمودى که اگر از آنان مى پوشاندى دیدگانشان درک نمى کرد، و گوش هاشان فرانمى گرفت، و فکرشان به آن نمى رسید،
وَ لَمْ تَلْحَقْهُ أَوْهَامُهُمْ ، فَقُلْتَ اذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ ،
چرا که فرمودى: (مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم،
وَ اشْکُرُوا لِی وَ لَا تَکْفُرُونِ ،
و مرا سپاس آورید و کفران نورزید)،
وَ قُلْتَ لئن شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ ،
و فرمودى: (هر آینه اگر شکر آرید شما را افزونى دهم،
وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ
و اگر ناسپاسى کنید همانا عذاب من شدید است
وَ قُلْتَ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ ،
و فرمودى: (مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم،
إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ ،
آنان که از عبادت من (دعا کردن) تکبر ورزند به زودى خوار و ذلیل وارد جهنم مى شوند).
فَسَمَّیْتَ دُعَاءَکَ عِبَادَةً ، وَ تَرْکَهُ اسْتِکْبَاراً ،
پس نیایش و دعا را عبادت،و ترکش را کبر و خودخواهى نامیدى،
وَ تَوَعَّدْتَ عَلَى تََرْکِهِ دُخُولَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ
و بر ترک دعا به دخول دوزخ با ذلت و خوارى تهدید فرمودى
فَذَکَرُوکَ بِمَنِّکَ ،
بدین سبب بندگان واقعى به نعمتت تو را یاد کردند،
وَ شَکَرُوکَ بِفَضْلِکَ ،
و به بخششت شکر آوردند،
وَ دَعَوْکَ بِأَمْرِکَ ،
و به فرمانت به دعا برخاستند،
وَ تَصَدَّقُوا لَکَ طَلَباً لِمَزِیدِکَ ،
و به خاطر گرفتن عطاى افزونت صدقه دادند،
وَ فِیهَا کَانَتْ نَجَاتُهُمْ مِنْ غَضَبِکَ ،
و تنها راه آزادى آنان از خشم تو،
وَ فَوْزُهُمْ بِرِضَاکَ
و دستیابى به رضاى حضرتت در آن بود
وَ لَوْ دَلَّ مَخْلُوقٌ مَخْلُوقاً مِنْ نَفْسِهِ عَلَى مِثْلِ الَّذِی دَللَلْتَ عَلَیْهِ عِبَادَکَ مِنْکَ کَانَ مَوْصُوفاً بِالْإِحْسَانِ ،
و اگر مخلوقى مخلوق دیگر را از سوى خود به مثل آنکه حضرت تو بندگانت را از سوى خود راهنمایى نمودى هدایت مى کرد موصوف به احسان،
وَ مَنْعُوتاً بِالِامْتِنَانِ ،
و موصوف به امتنان و بخشش بود،
وَ مَحْمُوداً بِکُلِّ لِسَانٍ ،
و به هر زبانى مورد ستایش قرار مى گرفت،
فَلَکَ الْحَمْدُ مَا وُجِدَ فِی حَمْدِکَ مَذْهَبٌ ،
پس سپاس تو راست تا آنجا که در سپاس تو راهى وجود داشته باشد،
وَ مَا بَقِیَ لِلْحَمْدِ لَفْظٌ تُحْمَدُ بِهِ ،
و تا آنجا که براى سپاس کلمه اى که تو به آن ستوده شوى،
وَ مَعْنًى یَنْصَرِفُ إِلَیْهِ
و معنایى که به سپاس منصرف گردد باقى باشد
یَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى عِبَادِهِ بِالْإِحْسَانِ وَ الْفَضْلِ ،
اى کسى که با احسان و فضلت بندگان را به سپاس فراخواندهاى،
وَ غَمَرَهُمْ بِالْمَنِّ وَ الطَّوْلِ ،
و آنان را غرق عطا و بخشش خود نموده اى،
مَا أَفْشَى فِینَا نِعْمَتَکَ
چه آشکار و پخش است نعمت تو در ما!
وَ أَسْبَغَ عَلَیْنَا مِنَّتَکَ ،
و چه فراوان است عطایت بر ما!
وَ أَخَصَّنَا بِبِرِّکَ
و چه مخصوص است نیکى تو به ما
هَدَیْتَنَا لِدِینِکَ الَّذِی اصْطَفَیْتَ ،
ما را به دین برگزیدهات راه نمودى،
وَ مِلَّتِکَ الَّتِی ارْتَضَیْتَ
و به آئین پسندیده ات رهنمون شدى،
وَ سَبِیلِکَ الَّذِی سَهَّلْتَ ،
و سالک راهى فرمودى که آن را هموار کردى،
وَ بَصَّرْتَنَا الزُّلْفَةَ لَدَیْکَ ،
و ما را به راه تقرب به پیشگاهت،
وَ الْوُصُولَ إِلَى کَرَامَتِکَ
و وصول به کرامتت بینایى دادى
اللَّهُمَّ وَ أَنْتَ جَعَلْتَ مِنْ صَفَایَا تِلْکَ الْوَظَائِفِ ،
خداوندا تو از خالص ترین آن وظایف، و برگزیده ترین آن فرائض،
وَ خَصَائِصِ تِلْکَ الْفُرُوضِ شَهْرَ رَمَضَانَ الَّذِی اخْتَصَصْتَهُ مِنْ سَائِرِ الشُّهُورِ ،
ماه رمضان را قرار دادى که آن را از میان سایر ماه ها برگزیدى،
وَ تَخَیَّرْتَهُ مِنْ جَمِیعِ الْأَزْمِنَةِ وَ الدُّهُورِ ،
و از میان همه زمان ها و عصرها اختیار کردى،
وَ آثَرْتَهُ عَلَى کُلِّ أَوْقَاتِ السَّنَةِ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ النُّورِ ،
و بر تمام اوقات سال ترجیح دادى، به خاطر آنکه در آن قرآن و نور نازل نمودى،
وَ ضَاعَفْتَ فِیهِ مِنَ الْإِیمَانِ ،
و ایمان را در این ماه چند برابر ساختى،
وَ فَرَضْتَ فِیهِ مِنَ الصِّیَامِ ،
و روزه گرفتن را در آن واجب فرمودى،
وَ رَغَّبْتَ فِیهِ مِنَ الْقِیَامِ ،
و به شب زنده دارى در آن ترغیب کردى،
وَ أَجْلَلْتَ فِیهِ مِنْ لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
و شب قدر را در آن که از هزار شب باارزشتر است بزرگ داشتى،
ثُمَّ آثَرْتَنَا بِهِ عَلَى سَائِرِ الْأُمَمِ ،
پس ما را محض این ماه بر سایر امم برترى دادى،
وَ اصْطَفَیْتَنَا بِفَضْلِهِ دُونَ أَهْلِ الْمِلَلِ ،
و در پرتو فضل آن ما را از میان همه ملت ها برگزیدى،
فَصُمْنَا بِأَمْرِکَ نَهَارَهُ ،
پس به فرمانت روزش را روزه گرفتیم،
وَ قُمْنَا بِعَوْنِکَ لَیْلَهُ ،
و در شبش به کمک تو به عبادت برخاستیم،
مُتَعَرِّضِینَ بِصِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ لِمَا عَرَّضْتَنَا لَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ ،
و به وسیله روزه و نمازش طالب رحمتى که براى ما مهیا فرمودى شدیم،
وَ تَسَبَّبْنَا إِلَیْهِ مِنْ مَثُوبَتِکَ ،
و آن را وسیله رسیدن به ثواب تو قرار دادیم،
وَ أَنْتَ الْمَلِیءُ بِمَا رُغِبَ فِیهِ إِلَیْکَ ،
و تو بر آنچه بندگانت بدان رغبت دارند قادرى،
الْجَوَادُ بِمَا سُئِلْتَ مِنْ فَضْلِکَ ،
و آنچه را که از احسانت خواسته شود بخشنده اى،
الْقَرِیبُ إِلَى مَنْ حَاوَلَ قُرْبَکَ
و به آن که جهت رسیدن به قرب تو بکوشد نزدیکى
وَ قَدْ أَقَامَ فِینَا هَذَا الشَّهْرُ مُقَامَ حَمْدٍ ، وَ صَحِبَنَا صُحْبَةَ مَبْرُورٍ ،
و همانا این ماه در نزد ما ستوده زیست،
وَ أَرْبَحَنَا أَفْضَلَ أَرْبَاحِ الْعَالَمِینَ ،
و با ما همنشینى پسندیده بود،
ثُمَّ قَدْ فَارَقَنَا عِنْدَ تَمَامِ وَقْتِهِ ،
و برترین منفعت جهانیان را براى ما به ارمغان آورد،
وَ انْقِطَاعِ مُدَّتِهِ ،
پس به هنگام پایان گرفتن وقت،
وَ وَفَاءِ عَدَدِهِ
و کامل شدن روزهایش از ما جدا شد،
فَنَحْنُ مُوَدِّعُوهُ وِدَاعَ مَنْ عَزَّ فِرَاقُهُ عَلَیْنَا ،
اینک آن را وداع مى گوئیم وداع کسى که هجرانش بر ما غمانگیز است،
وَ غَمَّنَا وَ أَوْحَشَنَا انْصِرَافُهُ عَنَّا ،
و روى گرداندنش ما را به اندوه و وحشت دچار کرده،
وَ لَزِمَنَا لَهُ الذِّمَامُ الَْمحْفُوظُ ،
و بر عهده ما پیمان ناگسستنى،
وَ الْحُرْمَةُ الْمَرْعِیَّةُ ،
و حرمت در خور توجه،
وَ الْحَقُّ الْمَقْضِیُّ ،
و حق لازم دارد،
فَنَحْنُ قَائِلُونَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ ، وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ
به این خاطر مى گوئیم پس ما قاتل هستیم سلام بر تو ای شهر الله اکبر و ای بنده اولیائش
السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ ،
سلام بر تو اى بزرگ ترین ماه خدا، و اى عید عاشقان حق،
وَ یَا خَیْرَ شَهْرٍ فِی الْأَیَّامِ وَ السَّاعَاتِ
.
سلام بر تو اى کریمترین همنشین از میان اوقات، و اى بهترین ماه در روزها و ساعات
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الآْمَالُ ،
سلام بر تو اى ماهى که در طى تو برآورده شدن آمال نزدیک گشته،
وَ نُشِرَتْ فِیهِ الْأَعْمَالُ
و اعمال در آن پخش و فراوان است
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ قَرِینٍ جَلَّ قَدْرُهُ مَوْجُوداً ،
سلام بر تو اى همنفسى که قدر و منزلتت بزرگ،
وَ أَفْجَعَ فَقْدُهُ مَفْقُوداً ،
و فقدانت بسیار دردناک است،
وَ مَرْجُوٍّ آلَمَ فِرَاقُهُ
و اى مایه امیدى که دوریت رنج آور است
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ أَلِیفٍ آنَسَ مُقْبِلًا فَسَرَّ ،
سلام بر تو اى همدمى که چون رو کنى ما را مونس شادکننده اى،
وَ أَوْحَشَ مُنْقَضِیاً فَمَضَّ
و چون سپرى شوى وحشت آور و دردناکى
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ مُجَاوِرٍ رَقَّتْ فِیهِ الْقُلُوبُ ،
سلام بر تو اى همسایه اى که دلها نزد تو نرم شد،
وَ قَلَّتْ فِیهِ الذُّنُوبُ
.
و گناهان در تو نقصان گرفت،
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ نَاصِرٍ أَعَانَ عَلَى الشَّیْطَانِ ،
سلام بر تو اى یاورى که ما را در مبارزه با شیطان یارى دادى،
وَ صَاحِبٍ سَهَّلَ سُبُلَ الْإِحْسَانِ
و اى مصاحبى که راه هاى احسان را هموار و آسان ساختى
.
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا أَکْثَرَ عُتَقَاءَ اللَّهِ فِیکَ ،
سلام بر تو که چه بسیارند آزادشدگان حضرت حق در تو،
وَ مَا أَسْعَدَ مَنْ رَعَى حُرْمَتَکَ بِکَ
و چه سعادتمند است کسى که حرمتت را به واسطه خودت رعایت نمود
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَمْحَاکَ لِلذُّنُوبِ ،
سلام بر تو که چه بسیار گناهان را از پرونده ما زدودى،
وَ أَسْتَرَکَ لِأَنْوَاعِ الْعُیُوبِ
و چه عیب ها که بر ما پوشاندى
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَطْوَلَکَ عَلَى الُْمجْرِمِینَ ،
سلام بر تو که زمانت بر گنهکاران چه طولانى بود
وَ أَهْیَبَکَ فِی صُدُورِ الْمُؤْمِنِینَ
و در دل مومنان چه هیبتى داشتى
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ لَا تُنَافِسُهُ الْأَیَّامُ
.
سلام بر تو اى ماهى که هیچ زمانى با تو پهلو نزند
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ هُوَ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ
سلام بر تو اى ماهى که از هر نظر مایه سلامتى
.
السَّلَامُ عَلَیْکَ غَیْرَ کَرِیهِ الْمُصَاحَبَةِ ، وَ لَا ذَمِیمِ الْمُلَابَسَةِ
سلام بر تو که مصاحبتت ناپسند و معاشرتت نکوهیده نیست.
السَّلَامُ عَلَیْکَ کَمَا وَفَدْتَ عَلَیْنَا بِالْبَرَکَاتِ ، وَ غَسَلْتَ عَنَّا دَنَسَ الْخَطِیئَاتِ
سلام بر تو همچنان که با برکات بر ما وارد شدى، و ناپاکى معاصى را از پرونده ما شستى،
السَّلَامُ عَلَیْکَ غَیْرَ مُوَدَّعٍ بَرَماً وَ لَا مَتْرُوکٍ صِیَامُهُ سَأَماً .
سلام بر تو که وداع با تو نه از باب خستگى، و فراغت از روزهات نه به خاطر ملالت است.
السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ مَطْلُوبٍ قَبْلَ وَقْتِهِ ، وَ مَحْزُونٍ عَلَیْهِ قَبْلَ فَوْتِهِ .
سلام بر تو که قبل از آمدنت در آرزویت به سر مىبردیم، و پیش از رفتنت بر هجرانت محزونیم.
السَّلَامُ عَلَیْکَ کَمْ مِنْ سُوءٍ صُرِفَ بِکَ عَنَّا ، وَ کَمْ مِنْ خَیْرٍ أُفِیضَ بِکَ عَلَیْنَا
سلام بر تو که چه بدی ها که به سبب تو از جانب ما گشته، و چه خوبی ها که از برکت تو به سوى ما سرازیر شده!
السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
سلام بر تو و بر شب قدرى که از هزار ماه بهتر است.
السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَحْرَصَنَا بِالْأَمْسِ عَلَیْکَ ، وَ أَشَدَّ شَوْقَنَا غَداً إِلَیْکَ .
سلام بر تو که دیروز چه سخت بر تو دل بسته بودیم، و فردا چه بسیار شائق تو مى شویم!
السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى فَضْلِکَ الَّذِی حُرِمْنَاهُ ، وَ عَلَى مَاضٍ مِنْ بَرَکَاتِکَ سُلِبْنَاهُ .
سلام بر تو و بر فضیلت تو که از آن محروم گشتیم، و بر برکات گذشته ات که از دست ما گرفته شد.
اللَّهُمَّ إِنَّا أَهْلُ هَذَا الشَّهْرِ الَّذِی شَرَّفْتَنَا بِهِ ، وَ وَفَّقْتَنَا بِمَنِّکَ لَهُ حِینَ جَهِلَ الْأَشْقِیَاءُ وَقْتَهُ ، وَ حُرِمُوا لِشَقَائِهِمْ فَضْلَهُ .
بار الها ما اهل این ماهیم که ما را به آن شرافت بخشیدى، و توفیق ادراکش را به ما عنایت فرمودى آنگاه که تیره بختان وقتش را نشناختند، و از بخت بدشان از فضلش محروم شدند.
أَنْتَ وَلِیُّ مَا آثَرْتَنَا بِهِ مِنْ مَعْرِفَتِهِ ، وَ هَدَیْتَنَا لَهُ مِنْ سُنَّتِهِ ، وَ قَدْ تَوَلَّیْنَا بِتَوْفِیقِکَ صِیَامَهُ وَ قِیَامَهُ عَلَى تَقْصِیرٍ ، وَ أَدَّیْنَا فِیهِ قَلِیلًا مِنْ کَثِیرٍ .
تویى سرپرست آنچه از معرفتش که ما را بدان برترى دادى، و آنچه از سنتش که ما را بدان رهنمون شدى، و ما به توفیق تو به روزه و نماز آن برخاستیم همراه با تقصیر، و در آن اندکى از بسیار را به جا آوردیم.
اللَّهُمَّ فَلَکَ الْحَمْدُ إِقْرَاراً بِالْإِسَاءَةِ ، وَ اعْتِرَافاً بِالْإِضَاعَةِ ، وَ لَکَ مِنَ قُلُوبِنَا عَقْدُ النَّددَمِ ، وَ مِنْ أَلْسِنَتِنَا صِدْقُ الِاعْتِذَارِ ، فَأْجُرْنَا عَلَى مَا أَصَابَنَا فِیهِ مِنْ التَّفْرِیطِ أَجْراً نَسْتَدْرِکُ بِهِ الْفَضْلَ الْمَرْغُوبَ فِیهِ ، وَ نَعْتَاضُ بِهِ مِنْ أَنْوَاعِ الذُّخْرِ الْمَحْرُوصِ عَلَیْهِ .
خداوندا پس تو را سپاس همراه با اقرار به بدیهامان، و اعتراف به سهلانگاریمان، در حالى که در قلوبمان ندامت قطعى، و بر زبانمان عذر صادقانه داریم، پس ما را با توجه به اعتراف به تقصیرى که در این ماه داشتیم مزدى عنایت کن که تدارککننده فضیلت هاى دلخواه مان، و جایگزین ذخیره هایى که مورد علاقه ماست باشد،
وَ أَوْجِبْ لَنَا عُذْرَکَ عَلَى مَا قَصَّرْنَا فِیهِ مِنْ حَقِّکَ ، وَ ابْلُغْ بِأَعْمَارِنَا مَا بَیْنَ أَیْدِینَا مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ الْمُقْبِلِ ، فَإِذَا بَلَّغْتَنَاهُ فَأَعِنِّا عَلَى تَنَاوُلِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ مِنَ الْعِبَادَةِ ، وَ أَدِّنَا إِلَى الْقِیَامِ بِمَا یَسْتَحِقُّهُ مِنَ الطَّاعَةِ ، وَ أَجْرِ لَنَا مِنْ صَالِحِ الْعَمَلِ مَا یَکُونُ دَرَکاً لِحَقِّکَ فِی الشَّهْرَیْنِ مِنْ ششُهُورِ الدَّهْرِ .
و عذر ما را در کوتاهى از اداى حقت قبول کن، و آینده عمرمان را به ماه رمضان آینده که در پیش داریم برسان، و چون ما را به آن رساندى ما را بر انجام عبادتى که سزاوار توست یارى ده، و به انجام طاعتى که شایسته آن ماه است موفقدار، و عمل صالحى را که موجب تدارک حق تو در آن دو ماه از ماه هاى زمان خواهد بود به دست ما جارى فرما
اللَّهُمَّ وَ مَا أَلْمَمْنَا بِهِ فِی شَهْرِنَا هَذَا مِنْ لَمَمٍ أَوْ إِثْمٍ ،
أَوْ وَاقَعْنَا فِیهِ مِنْ ذَنْبٍ ،
وَ اکْتَسَبْنَا فِیهِ مِنْ خَطِیئَةٍ عَلَى تَعَمُّدٍ مِنَّا ،
أَوْ عَلَى نِسْیَانٍ ظَلَمْنَا فِیهِ أَنْفُسَنَا ،
أَوِ انْتَهَکْنَا بِهِ حُرْمَةً مِنْ غَیْرِنَا ،
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
وَ اسْتُرْنَا بِسِتْرِکَ ،
وَ اعْفُ عَنَّا بِعَفْوِکَ ،
خداوندا هر گناه کوچکى یا بزرگى که در این ماه به آن دست زدیم، یا معصیتى که به آن آلوده گشتیم، یا خطایى که مرتکب شدیم، از روى عمد یا فراموشى، که در آن به خود ظلم کرده، یا حرمت دیگرى را بدان دریده باشیم، پس بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از همهى آنها در پردهى ستارى حضرتت بپوشان، و به عفوت از ما بگذر، و ما را در آن ماه شهره به پیش دیده شماتتکنندگان قرار مده.
وَ لَا تَنْصِبْنَا فِیهِ لِأَعْیُنِ الشَّامِتِینَ ،
و زبان طعنهزنندگان را بر ما باز مکن،
وَ لَا تَبْسُطْ عَلَیْنَا فِیهِ أَلْسُنَ الطَّاعِنِینَ ،ما را به کارى بدار که سبب فرونهادن گناهان
وَ اسْتَعْمِلْنَا بِمَا یَکُونُ حِطَّةً وَ کَفَّارَةً لِمَا أَنْکَرْتَ مِنَّا فِیهِ بِرَأْفَتِکَ الَّتِی لَا تَنْفَدُ ،
و پوشاندن آن چیزى شود که در آن ماه بر ما نمىپسندى، به مهربانیت که پایان ندارد،
وَ فَضْلِکَ الَّذِی لَا یَنْقُصُ
و احسانت که کاستى نمىپذیرد
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،
وَ اجْبُرْ مُصِیبَتَنَا بِشَهْرِنَا ،
و ضایعه دردآور از دست رفتن رمضانمان را جبران کن،
وَ بَارِکْ لَنَا فِی یَوْمِ عِیدِنَا وَ فِطْرِنَا ،
و روز عیدمان و فطرمان را بر ما مبارک گردان،
وَ اجْعَلْهُ مِنْ خَیْرِ یَوْمٍ مَرَّ عَلَیْنَا أَجْلَبِهِ لِعَفْوٍ ،
و آن را از بهترین روزهایى قرار ده که بر ما گذشته، که بیشترین عفو را موجب،
وَ أَمْحَاهُ لِذَنْبٍ ،
و بیشترین معاصى را محوکننده باشد،
وَ اغْفِرْ لَنَا مَا خَفِیَ مِنْ ذُنُوبِنَا وَ مَا عَلَنَ
و گناهان پنهان و آشکار ما را مورد مغفرت قرار ده
اللَّهُمَّ اسْلَخْنَا بِانْسِلَاخِ هَذَا الشَّهْرِ مِنْ خَطَایَانَا ، وَ أَخْرِجْنَا بِخُرُوجِهِ مِنْ سَیِّئَاتِنَا ،
بار الها پایان یافتن این ماه را پایان یافتن خطاهایمان قرار ده،
وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَسْعَدِ أَهْلِهِ بِهِ ،
و به دنبال خارج شدنش ما را از بدیهامان خارج کن،
وَ أَجْزَلِهِمْ قِسْماً فِیهِ ،
و ما را از سعادتمندترین اهل این ماه به آن،
وَ أَوْفَرِهِمْ حَظّاً مِنْهُ
و بهرهمندترین ایشان از خودت قرار ده
اللَّهُمَّ وَ مَنْ رَعَى هَذَا الشَّهْرَ حَقَّ رِعَایَتِهِ وَ حَفِظَ حُرْممَتَهُ حَقَّ حِفْظِهَا ،
بار الها هر کس که این ماه را آن طور که بایسته است رعایت کرده، و احترامش را آنچنان که باید حفظ نموده،
وَ قَامَ بِحُدُودِهِ حَقَّ قِیَامِهَا ،
و حدودش را به بهترین صورت بپا داشته،
وَ اتَّقَى ذُنُوبَهُ حَقَّ تُقَاتِهَا ،
و از گناهانش به نحو صحیح پرهیز کرده،
أَوْ تَقَرَّبَ إِلَیْکَ بِقُرْبَةٍ أَوْجَبَتْ رِضَاکَ لَهُ ،
یا به وسیله کار خیر به تو تقرب جسته که موجب خشنودیت از وى گشته،
وَ عَطَفَتْ رَحْمَتَکَ عَلَیْهِ ،
و رحمتت را متوجه او نموده،
فَهَبْ لَنَا مِثْلَهُ مِنْ وُجْدِکَ ،
پس مانند آنچه به او بخشیدى از توانگرى خود به ما ببخش،
وَ أَعْطِنَا أَضْعَافَهُ مِنْ فَضْلِکَ ،
و چندین برابر آن را از فضل خود به ما عطا فرما،
فَإِنَّ فَضْلَکَ لَا یَغِیضُ ،
زیرا که فضلت کاستى نگرید،
وَ إِنَّ خَزَائِنَکَ لَا تَنْقُصُ بَلْ تَفِیضُ ،
و خزائنت نقصان نپذیرد بلکه افزون مى شود،
وَ إِنَّ مَعَادِنَ إِحْسَانِکَ لَا تَفْنَى ،
و معادن احسانت از بین نمى رود،
وَ إِنَّ عَطَاءَکَ لَلْعَطَاءُ الْمُهَنَّا
و همانا عطاى تو گوارا عطایى است
.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
بار الها بر محمد و آلش درود فرست،
وَ اکْتُبْ لَنَا مِثْلَ أُجُورِ مَنْ صَامَهُ ،
و همانند پاداش آنان که تا روز رستاخیز این ماه را روزه گرفتهاند،
أَوْ تَعَبَّدَ لَکَ فِیهِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ
یا به بندگى تو در آن اقدام کردهاند براى ما ثبت کن
اللَّهُمَّ إِنَّا نَتُوبُ إِلَیْکَ فِی یَوْمِ فِطْرِنَا الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُؤْمِنِینَ عِیداً وَ سُرُوراً ،
بار الها در این روز فطر که آن را براى اهل ایمان عید و شادى،
وَ لِأَهْلِ مِلَّتِکَ مَجْمَعاً وَ مُحْتَشَداً مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ أَذْنَبْننَاهُ ،
و براى اهل آیین خود روز اجتماع و گردهمایى قرار دادى به درگاهت توبه مىکنیم،از هر معصیتى که دچارش شدیم،
أَوْ سُوءٍ أَسْلَفْنَاهُ ،
یا هر کارى بدى که به آن دست زدیم،
أَوْ خَاطِرِ شَرٍّ أَضْمَرْنَاهُ ،
یا اندیشه سوئى که در دل داشتیم،
تَوْبَةَ مَنْ لَا یَنْطَوِی عَلَى رُجُوعٍ إِلَى ذَنْبٍ ،
مانند توبه کسى که خیال بازگشت به گناه را ندارد،
وَ لَا یَعُودُ بَعْدَهَا فِی خَطِیئَةٍ ،
و پس از توبه به جانب هیچ خطایى برنمى گردد،
تَوْبَةً نَصُوحاً خَلَصَتْ مِنَ الشَّکِّ وَ الِارْتِیَابِ ،
توبه پاک و خالصى که از شک و تردید پیراسته باشد،
فَتَقَبَّلْهَا مِنَّا ،
پس آن را از ما بپذیر،
وَ ارْضَ عَنَّا ،
و از ما راضى شو،
وَ ثَبِّتْنَا عَلَیْهَا
و ما را بر آن استوار بدار
.
اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا خَوْفَ عِقَابِ الْوَعِیدِ ،
بار الها، ترس از عذاب وعده داده شده،
وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتَّى نَجِدَ لَذَّةَ مَا نَدْعُوکَ بِهِ ،
و رغبت به ثواب موعود را روزى ما کن،تا لذت آنچه را که از تو مى خواهیم بیابیم،
وَ کَأْبَةَ مَا نَسْتَجِیرُک مِنْهُ
و غصه آنچه را که از آن به تو پناه مىبریم دریابیم،
وَ اجْعَلْنَا عِنْدَکَ مِنَ التَّوَّابِینَ الَّذِینَ أَوْجَبْتَ لَهُمْ مَحَبَّتَکَ
و ما را در پیشگاهت از توبه کنندگانى قرار ده که محبتت را بر ایشان حتم ساخته اى،
وَ قَبِلْتَ مِنْهُمْ مُرَاجَعَةَ طَاعَتِکَ ،
و بازگشتشان را به طاعت خود قبول نموده اى،
یَا أَعْدَلَ الْعَادِلِینَ
اى عادلترین عادلها
.
اللَّهُمَّ تَجَاوَزْ عَنْ آبَائِنَا وَ أُمَّهَاتِنَا وَ أَهْلِ دِینِنَا جَمِیعاً مَنْ سَلَفَ مِنْهُمْ وَ مَنْ غَبَرَ إِلَى یَوْممِ الْقِیَامَةِ .
بار الها، از پدران و مادران و اهل دین ما همگى، چه آن که از ایشان از دنیا رفته، و چه آن که تا قیامت به آنان خواهد پیوست درگذر
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ نَبِیِّنَا وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرَّبِینَ ،
بار الها بر محمد پیامبر ما و بر آلش درود فرست همچنان که بر فرشتگان مقربت درود فرستادى،
وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى أَنْبِیَائِکَ الْمُرْسَلِینَ ،
و بر او و بر آلش درود فرست آن طور که بر پیامبران مرسلت درود فرستادى،
وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ ،
و بر او و بر آلش درود فرست آن طور که بر بندگان شایسته ات درود نثار کردى،
وَ أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ ،
و بهتر از آن اى خداى عالمیان
صَلَاةً تَبْلُغُنَا بَرَکَتُهَا ،
، چنان درودى که برکتش به ما برسد،
وَ یَنَالُنَا نَفْعُهَا ،
و سودش نصیب ما گردد،
وَ یُسْتَجَابُ لَهَا دُعَاؤُنَا ،
و به خاطر آن دعاهای مان مستجاب شود،
إِنَّکَ أَکْرَمُ مَنْ رُغِبَ إِلَیْهِ ،
زیرا که تو بزرگوارترین کسى هستى که بر او توجه شده،
وَ أَکْفَى مَنْ تُوُکِّلَ عَلَیْهِ ،
و بىنیازکنندهترین کسى هستى که بر او اعتماد شده،
وَ أَعْطَى مَنْ سُئِلَ مِنْ فَضْلِهِ ،
و بخشنده ترین کسى هستى که از احسانش درخواست شده،
وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
و تو بر هر چیز توانایى
کُلُّ جَلِیلٍ عِنْدَکَ صَغِیرٌ ،
هر بزرگى در پیشگاهت کوچک است،
وَ کُلُّ شَرِیفٍ فِی جَنْبِ شَرَفِکَ حَقِیرٌ ،
و هر شریفى در جنب شرفت پست است،
خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیْرِکَ ،
آنان که به غیر حضرتت روآورده اند نومید شدند،
وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِ لَّا لَکَ ،
و آنان که جز وجود تو خواسته اند به خسران نشستند،
وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِکَ ،
و آنان که به درگاه غیر تو شدند به تباهى رسیدند،
وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ
و جز آنان که فضل تو را طالب شدند تهیدست ماندند.
لَا یَخِیبُ مِنْکَ الآْمِلُونَ ،
آرزومندان از تو نومید نمى شوند،
وَ لَا یَیْأَسُ مِنْ عَطَائِکَ الْمُتَعَرِّضُونَ ،
و درخواستکنندگان از عطایت محروم نمى شوند،
وَ لَا یَشْقَى بِنَقِمَتِکَ الْمُسْتَغْفِرُونَ
و مستغفران از عذاب تو تیره بخت نمى گردند،
رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ ،
سفره روزیت براى عاصیان پهن است،
وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ ،
و بردباریت شامل دشمنانت نیز مىگردد،
عَادَتُکَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِیئِینَ ،
عادتت احسان به بدکاران است،
وَ سُنَّتُکَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِینَ حَتَّى لَقَدْ غَرَّتْهُمْ أَنَاتُکَ عَنِ الرُّجُوعِ ،
و سنتت رحمت بر تجاوزکاران،تا جائى که مدارایت اینان را از بازگشت به تو غافل نموده،
وَ صَدَّهُمْ إِمْهَالُکَ عَنِ النُّزُوعِ
و مهلت دادنت ایشان را از خوددارى از گناه بازداشته،
وَ إِنَّمَا تَأَنَّیْتَ بِهِمْ لِیَفِیؤُوا إِلَى أَمْرِکَ ،
حال آنکه تنها تو با آنان بردبارى کرده اى تا به فرمانت بازآیند،
وَ أَمْهَلْتَهُمْ ثِقَةً بِدَوَامِ مُلْکِکَ ،
و از آن رو به آنان مهلت دادهاى که اطمینان به دوام سلطنتت دارى،
فَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ السَّعَادَةِ خَتَمْتَ لَهُ بِهَا ،
پس آن که اهل سعادت بود فرجام کارش را به سعادت بردى،
وَ مَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الشَّقَاوَةِ خَذَلْتَهُ لَهَا .
و هر که تیرهبخت بود به تیره بختىاش واگذاشتى،
کُلُّهُمْ صَائِرُونَ ، إِلَى حُکْمِکَ ، وَ اُمُورُهُمْ آئِلَةٌ إِلَى أَمْرِکَ ، لَمْ یَهِنْ عَلَى طُولِ مُدَّتِهِمْ سُلْطَانُکَ ، وَ لَمْ یَدْحَضْ لِتَرْکِ مُعَاجَلَتِهِمْ بُرْهَانُکَ .
همه سر به فرمان حکم حضرتت خواهند داشت، و بازگشت کارشان به سوى فرمان تو خواهد بود، پادشاهیت با مهلت طولانیى که به آنان مىدهى سستى نپذیرد، و از تاخیر محاکمهى ایشان برهان و حجتت از میان نرود.
حُجَّتُکَ قَائِمَةٌ لَا تُدْحَضُ ،
حجتت استوار و پابرجاست و باطل نگردد،
وَ سُلْطَانُکَ ثَابِتٌ لَا یَزُولُ ،
و سلطنت ثابت است آنسان که زوال نپذیرد،
فَالْوَیْلُ الدَّائِمُ لِمَنْ جَنَحَ عَنْکَ ،
پس واى بر آنکه از تو روى برتابد،
وَ الْخَیْبَةُ الْخَاذِلَةُ لِمَنْ خَابَ مِنْکَ ،
و نومیدى ذلت بار از آن کسى است که از تو نومید گشته،
وَ الشَّقَاءُ الْأَشْقَى لِمَنِ اغْتَرَّ بِکَ
بدترین تیرهبختىها براى کسى است که به تو مغرور شده،
مَا أَکْثَرَ تَصَرُّفَهُ فِی عَذَابِکَ ،
وَ مَا أَطْوَلَ تَرَدُّدَهُ فِی عِقَابِکَ ،
وَ مَا أَبْعَدَ غَایَتَهُ مِنَ الْفَرَجِ ،
وَ مَا أَقْنَطَهُ مِنْ سُهُولَةِ الْمخْرَجِ عَدْلًا مِنْ قَضَائِکَ لَا تَجُورُ فِیهِ ،
وَ إِنْصَافاً مِنْ حُکْمِکَ لَا تَحِیفُ عَلَیْهِ .
چه عذابهاى دردناکى که خواهد چشید! و چه اندازه سرگردانى درازى در عذابت خواهد داشت، و آرزوى گشایش از این کس چه دور است! و نومیدى او براى سهولت خروج از عذابت بسیار! تمام اینها بر اساس عدل در قضاى غیرجائرانهى تو، و از سر انصاف در حکم غیر ظالمانه وست.
فَقَدْ ظَاهَرْتَ الْحُجَجَ ،
چرا که پى در پى اتمام حجت نمودى،
وَ أَبْلَیْتَ الْأَعْذَارَ ،
و آنچه سزاوار اندرز و ارشاد بود بیان داشتى،
وَ قَدْ تَقَدَّمْتَ بِالْوَعِیدِ ،
و تهدیدت را اعلام فرمودى،
وَ تَلَطَّفْتَ فِی التَّرْغِیبِ ،
و با لطف و محبت ترغیب به حقایق نمودى،
وَ ضَرَبْتَ الْأَمْثَالَ ،
و براى بیدارى مردم مثل ها آوردى،
وَ أَطَلْتَ الْإِمْهَالَ ،
و به آنان مهلت طولانى دادى،
وَ أَخَّرْتَ وَ أَنْتَ مُسْتَطِیعٌ لِلمُعَاجَلَةِ ،
وَ تَأَنَّیْتَ وَ أَنْتَ مَلِیءٌ بِالْمُبَادَرَةِ
و کیفر را به تاخیر انداختى در صورتى که بر شتاب در عذاب توانا بودى، و مدارا نمودى در حالى که قدرت بر عجله داشتى،
لَمْ تَکُنْ أَنَاتُکَ عَجْزاً ،
مدارایت از روى ناتوانى،
وَ لَا إِمْهَالُکَ وَهْناً ،
و مهلت دادنت از باب سستى،
وَ لَا إِمْسَاکُکَ غَفْلَةً ،
و خودداریت از باب غفلت،
وَ لَا انْتِظَارُکَ مُدَارَاةً ،
و به تاخیر انداختنت از روى مدارا و سازش نبوده،
بَلْ لِتَکُونَ حُجَّتُکَ أَبْلَغَ ،
بلکه به این خاطر است که حجتت رساتر،
وَ کَرَمُکَ أَکْمَلَ ،
و بزرگواریت کاملتر،
وَ إِحْسَانُکَ أَوْفَى ،
و احسانت فراگیرتر،
وَ نِعْمَتُکَ أَتَمَّ ،
و نعمتت تمامتر باشد،
کُلُّ ذَلِکَ کَانَ وَ لَمْ تَزَلْ ،
تمام اینها بوده
وَ هُوَ کَائِنٌ وَ لَا تَزَالُ .
و هست و خواهد بود،
حُجَّتُکَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُوصَفَ بِکُلِّهَا ،
و حجت تو برتر از آن است که به طور کامل وصف شود،
وَ مَجْدُکَ أَرْفَعُ مِنْ أَنْ یُحَدَّ بِکُنْهِهِ ،
و بزرگى تو والاتر از آن است که کسى به کنهش برسد،
وَ نِعْمَتُکَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُحْصَى بِأَسْرِهَا ،
و نعمتت بیش از آن است که همه اش به شماره درآید،
وَ إِحْسَانُکَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُشْکَرَ عَلَى أَقَلِّهِ
و احسانت بیش از آن است که کسى کمترین آن را شکر آرد،
وَ قَدْ قَصَّرَ بِیَ السُّکُوتُ عَنْ تَحْمِیدِکَ ،
و اکنون نبودن زبان سخن مرا از ادامه سپاست ناتوان ساخته،
وَ فَهَّهَنِیَ الْإِمْسَاکُ عَنْ تَمْجِیدِکَ ،
و زبان تمجیدم از کار افتاده،
وَ قُصَارَایَ الْإِقْرَارُ بِالْحُسُورِ ،
و نهایت قدرتم آن است که به درماندگى اقرار کنم
لَا رَغْبَةً یَا إِلَهِی بَلْ عَجْزاً .
نه از سر رغبت به کوتاهى در ستایش تو- اى پروردگار من- بلکه از باب ناتوانى.
فَهَا أَنَا ذَا أَؤُمُّکَ بِالْوِفَادَةِ ،
اینک منم که به درگاهت روى آوردهام،
وَ أَسْأَلُکَ حُسْنَ الرِّفَادَةِ ،
و از حضرتت توقع پذیرایى نیک دارم،
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
پس بر محمد و آلش درود فرست،
وَ اسْمَعْ نَجْوَایَ ،
و رازم را بشنو،
وَ اسْتَجِبْ دُعَائِی ،
و دعایم را مستجاب کن،
وَ لَا تَخْتِمْ یَوْمِی بِخَیْبَتِی ،
و روزم را به ناامیدى و تهیدستى به شب مرسان،
وَ لَا تَجْبَهْنِی بِالرَّدِّ فِی مَسْأَلَتِی ،
و در دریوزگیم دست رد به سینهام مزن،
وَ أَکْرِمْ مِنْ عِنْدِکَ مُنْصَرَفِی ،
و رفتنم را از پیشگاهت،
وَ تُرِیدُ مُنْقَلَبِی ،
و بازگشتم را به حضرتت گرامىدار،
إِنَّکَ غَیْرُ ضَائِقٍ بِمَا تُرِیدُ ،
زیرا در آنچه بخواهى دچار مضیقه نمىشوى،
وَ لَا عَاجِزٍ عَمَّا تُسْأَلُ ،
و در برابر خواستهها ناتوان نمىباشى،
وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ،
و بر هر چیزى قدرت دارى،
وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ .
و هیچ حول و قوهاى جز به دست خداى بزرگ نیست
قطعات
-
عنوانزمانتعداد پخش
-
تاکنون نظری ثبت نشده است.