دعای صباح با صدای محسن فرهمندآزاد
متن و ترجمه:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
اللَّهُمَّ یَا مَنْ دَلَعَ لِسَانَ الصَّبَاحِ بِنُطْقِ تَبَلُّجِهِ
خدایا، اى آن که زبان صبح را به گویایى تابش و روشنایى اش برآورد،
وَ سَرَّحَ قِطَعَ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ بِغَیَاهِبِ تَلَجْلُجِهِ
شب تار را با تیرگی هاى شدید به هم پیچیده اش به اطراف جهان فرستاد،
وَ أَتْقَنَ صُنْعَ الْفَلَکِ الدَّوَّارِ فِی مَقَادِیرِ تَبَرُّجِهِ
و ساختمان سپهر گردون را در اندازه هاى زیبایش محکم نمود،
وَ شَعْشَعَ ضِیَاءَ الشَّمْسِ بِنُورِ تَأَجُّجِهِ
و پرتو خورشید را به روشنایی شعله ورش در همه جا برافروزد،
یَا مَنْ دَلَّ عَلَى ذَاتِهِ بِذَاتِهِ وَ تَنَزَّهَ عَنْ مُجَانَسَةِ مَخْلُوقَاتِهِ وَ جَلَّ عَنْ مُلاءَمَةِ کَیْفِیَّاتِهِ
اى آن که بر ذاتش دلى است و از شباهت و هم گونگى با آفریده گانش منزّه است و شأنش از سازگاری با کیفیّات مخلوقاتش برتر است،
یَا مَنْ قَرُبَ مِنْ خَطَرَاتِ الظُّنُون وَ بَعُدَ عَنْ لَحَظَاتِ الْعُیُونِ ِ
اى آن که به باورهاى گذرا بر دل نزدیک و از چشم انداز دیدگان سر دور است،
وَ عَلِمَ بِمَا کَانَ قَبْلَ أَنْ یَکُونَ
و آنچه را هستى پیش از آنکه پدید آید مى داند،
یَا مَنْ أَرْقَدَنِی فِی مِهَادِ أَمْنِهِ وَ أَمَانِهِ وَ أَیْقَظَنِی إِلَى مَا مَنَحَنِی بِهِ مِنْ مِنَنِهِ وَ إِحْسَانِهِ
اى آن که در گاهواره أمن و امانش خوابانید مرا و به جانب آنچه از نعمت ها و احسانش که بی دریغ به من بخشید بیدارم کرد
وَ کَفَّ أَکُفَّ السُّوءِ عَنِّی بِیَدِهِ وَ سُلْطَانِهِ
و دست هاى حوادث و آفات را با دست لطف و قدرتش از من بازداشت
صَلِّ اللَّهُمَّ عَلَى الدَّلِیلِ إِلَیْکَ فِی اللَّیْلِ الْأَلْیَلِ،
خدایا، درود فرست به آن راهنماى به سویت در شب تیره و تار جاهلیت
وَ الْمَاسِکِ مِنْ أَسْبَابِکَ بِحَبْلِ الشَّرَفِ الْأَطْوَلِ
وَ النَّاصِعِ الْحَسَبِ فِی ذِرْوَةِ الْکَاهِلِ الْأَعْبَلِ وَ الثَّابِتِ الْقَدَم عَلَى زَحَالِیفِهَا فِی الزَّمَنِ الْأَوَّلِ ِ
و آن چنگ زننده از میان ریسمان هایت به بلندترین رشته شرف و آن دارنده حسب پاک و ناب که برگرده استوارترین روشن شرافت قرار دارد، و آن ثابت قدم در لغزشگاه هاى دوران پیش از بعثت،
وَ عَلَى آلِهِ الْأَخْیَارِ الْمُصْطَفَیْنَ الْأَبْرَارِ
و نیز بر خاندان او که بهترین انتخاب شدگان و برگزیدگان و نیکانند.
وَ افْتَحِ اللَّهُمَّ لَنَا مَصَارِیعَ الصَّبَاحِ بِمَفَاتِیحِ الرَّحْمَةِ وَ الْفَلاحِ وَ أَلْبِسْنِی
خدیا! درهاى روز را با کلیدهاى رحمت و رستگارى به روى ما بگشا،
اللَّهُمَّ مِنْ أَفْضَلِ خِلَعِ الْهِدَایَةِ وَ الصَّلاحِ
و بر من از بهترین لباس هاى هدایت و صلاح بپوشان،
وَ اغْرِسِ اللَّهُمَّ بِعَظَمَتِکَ فِی شِرْبِ جَنَانِی یَنَابِیعَ الْخُشُوعِ وَ أَجْرِ
به عظمتت در آبشخور قلبم چشمه هاى فروتنى را بجوشان، ا
اللَّهُمَّ لِهَیْبَتِکَ مِنْ آمَاقِی زَفَرَاتِ الدُّمُوعِ وَ أَدِّبِ
و در برابر هیبتت از گوشه های دیگانم رودهاى اشک سوزان جارى ساز،
اللَّهُمَّ نَزَقَ الْخُرْقِ مِنِّی بِأَزمَّةِ الْقُنُوعِ.
و مرا از بى پروایى و نادانى به مهارهاى قناعت و خوارى ادب فرم
إِلَهِی إِنْ لَمْ تَبْتَدِئْنِی الرَّحْمَةُ مِنْکَ بِحُسْنِ التَّوْفِیقِ فَمَنِ السَّالِکُ بِی إِلَیْکَ فِی وَاضِحِ الطَّرِیقِ
خدایا اگر رحمت تو با توفیق نیکو از ابتدا شامل حال من نبود چه کسى رهنماى من به سویت در این راه روشن میبود؟
وَ إِنْ أَسْلَمَتْنِی أَنَاتُکَ لِقَائِدِ الْأَمَلِ وَ الْمُنَى فَمَنِ الْمُقِیلُ عَثَرَاتِی مِنْ کَبَوَاتِ الْهَوَى
و اگر مهلتت مرا تسلیم آمال و آرزوهاى باطل کند آنگاه چه کسى لغزش هایم را از فروافتادن در هواى نفس جبران میکند؟
وَ إِنْ خَذَلَنِی نَصْرُکَ عِنْدَ مُحَارَبَةِ النَّفْسِ وَ الشَّیْطَانِ
و اگر به هنگام جنگ با نفس و شیطان یاریت مرا واگذارد
فَقَدْ وَکَلَنِی خِذْلانُکَ إِلَى حَیْثُ النَّصَبُ وَ الْحِرْمَانُ
این یارین نکردنت مرا در آغوش رنج و محرومیت اندازد
إِلَهِی أَ تَرَانِی مَا أَتَیْتُکَ إِلا مِنْ حیثُ الْآمَالُ
خداى من، میبینى که به پیشگاهت نیامدم مگر از جهتى که نسبت به رحمتت اروزها داشتم،
أَمْ عَلِقْتُ بِأَطْرَافِ حِبَالِکَ إِلّا حِین بَاعَدَتْنِی ذُنُوبِی عَنْ دَارِ [صِرْبَةِ] الْوِصَالِ َ
یا چنگ نزدم به اطراف رشته استوارت مگر آنگاه که گناهانم مرا از خانه وصال تو دور ساخت،
فَبِئْسَ الْمَطِیَّةُ الَّتِی امْتَطَتْ نَفْسِی مِنْ هَوَاهَا فَوَاها لَهَا لِمَا سَوَّلَتْ لَهَا ظُنُونُهَا وَ مُنَاهَا وَ تَبّاً لَهَا لِجُرْأَتِهَا عَلَى سَیِّدِهَا وَ مَوْلاهَا
پس چه بد مرکبى است مرکب خواسته های باطل که نفسم بر آن سوار شده، واى بر این نفس که گمان هاى بى مورد و آرزوهاى نابجایش با همه زشتى در برابرش زیبا جلوه کرده! و مرگ بر او که سرور و مولایش جزات نموده.
إِلَهِی قَرَعْتُ بَابَ رَحْمَتِکَ بِیَدِ رَجَائِی
خدایا با دست امید در رحمتت را کوبیدم
وَ هَرَبْتُ إِلَیْکَ لاجِئاً مِنْ فَرْطِ أَهْوَائِی
و از کثرت هوسرانى ام به پاهندگى به سویت گریختم
وَ عَلَّقْتُ بِأَطْرَافِ حِبَالِکَ أَنَامِلَ وَلائِی فَاصْفَحِ
و به کناره هاى رشته استوارت انگشتان محبّتم را آویختم
اللَّهُمَّ عَمَّا کُنْتُ [کَانَ ] أَجْرَمْتُهُ مِنْ زَلَلِی وَ خَطَائِی وَ أَقِلْنِی مِنْ صَرْعَةِ رِدَائِی
بار خدایا از آنچه در گذشته مرتکب شدم، از لغزش و خطایم چشم پوشى کن و از درافتادن به جامه تنگ گناه رهایم ساز که
فَإِنَّکَ سَیِّدِی وَ مَوْلایَ وَ مُعْتَمَدِی وَ رَجَائِی ،
به یقین تویى سرور و مولا، و پشتیبان و امید من،
وَ أَنْتَ غَایَةُ مَطْلُوبِی وَ مُنَایَ فِی مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ
و تویى منتهاى خواسته و آرزوى من، در دنیا و آخرت،
إِلَهِی کَیْفَ تَطْرُدُ مِسْکِیناً الْتَجَأَ إِلَیْکَ مِنَ الذُّنُوبِ هَارِباً
خداى من چسان درمانده اى را که در حال گریز از گناهان خویش به تو پناه جسته از خود مى رانى؟
أَمْ کَیْفَ تُخَیِّبُ مُسْتَرْشِداً قَصَدَ إِلَى جَنَابِکَ سَاعِیاً [صَاقِبا]
یا چگونه رهجویى را که شتابان قصد آستانت نموده ناامید مى کنى؟
أَمْ کَیْفَ تَرُدُّ ظَمْآنَ وَرَدَ إِلَى حِیَاضِکَ شَارِباً کَلّا وَ حِیَاضُکَ مُتْرَعَةٌ فِی ضَنْکِ الْمُحُولِ وَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلطَّلَبِ وَ الْوُغُولِ وَ أَنْتَ غَایَةُ الْمَسْئُولِ [السُّؤْلِ ] وَ نِهَایَةُ الْمَأْمُولِ
یا چگونه تشنه اى را باز مى گردانى که وارد حوض هایت شده؟ ، البته که چنین نخواهى کرد زیرا حوضهاى رحمتت در سخت ترین خشک سالی ها لبریز و درگاه لطفت همواره براى درخواست و وارد شدن باز است، تویى منتهاى خواسته و نهایت آرزو
إِلَهِی هَذِهِ أَزِمَّةُ نَفْسِی عَقَلْتُهَا بِعِقَالِ مَشِیَّتِکَ وَ هَذِهِ أَعْبَاءُ ذُنُوبِی دَرَأْتُهَا بِعَفْوِکَ وَ رَحْمَتِکَ،
خداى من این مهار نفس من است که به پایبند مشیّت بستم، و این بارهاى سنگین گناهان من است که به پیشگاه عفو و رحمتت انداختم،
وَ هَذِهِ أَهْوَائِیَ الْمُضِلَّةُ وَکَلْتُهَا إِلَى جَنَابِ لُطْفِکَ وَ رَأْفَتِکَ فَاجْعَلِ
و این هوس هاى گمراه کننده من است که به درگاه لطف و مهرت واگذاشتم.
اللَّهُمَّ صَبَاحِی هَذَا نَازِلاً عَلَیَّ بِضِیَاءِ الْهُدَى وَ بِالسَّلامَةِ [السَّلامَةِ] فِی الدِّینِ وَ الدُّنْیَا وَ مَسَائِی جُنَّةً مِنْ کَیْدِ الْعِدَى [الْأَعْدَاءِ] وَ وِقَایَةً مِنْ مُرْدِیَاتِ الْهَوَى
بار خدایا! این صبح مرا انگونه آغاز کن که با پرتو هدایت و با سلامت دین و دنیا همراه باشد و شبم را سپرى ساز از نیرنگ دشمنان و نگاهبانى گردان از هلاکت هاى هواى نفس،
إِنَّکَ قَادِرٌ عَلَى مَا تَشَاءُ
که به یقین تو به هر چه بخواهى توانایى،
تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشَاءُ
فرمانروایى را به هر که بخواهى عنایت میکنى،
وَ تَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ تَشَاءُ
و از هر که بخواهى باز مى ستانى
وَ تُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ
و هرکه بخواهى عزت مى بخشى،
وَ تُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ
و هرکه اراده کنى به ذلت مى نشانى، خوبى بدست توست،
تُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَ تُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ
همانا بر همه چیز توانایى، شب را در روز درمى آورى، و روز را در شب،
وَ تُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ
زنده را از مرده بیرون مى آورى،
وَ تُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ
و مرده را از زنده، زنده،
وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَکَ
و هر که را بخواهى بى حساب روزى مى دهى معبودى جز تو نیست
اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِکَ مَنْ ذَا یَعْرِفُ قَدْرَکَ فَلا یَخَافُکَ،
بار خدایا! تنها تو را منزّه می دارم و سپاس و ستایش می گویم، کیست که قدر تو را بشناسد و از مقام تو نترسد؟
وَ مَنْ ذَا یَعْلَمُ مَا أَنْتَ فَلا یَهَابُکَ أَلَّفْتَ بِقُدْرَتِکَ الْفِرَقَ
و کیست که بداند تو کسیتى آنگاه از تو نهراسد؟ با قدرت خود پراکنده را الفت بخشیدى
وَ فَلَقْتَ بِلُطْفِکَ الْفَلَقَ وَ أَنَرْتَ بِکَرَمِکَ دَیَاجِیَ الْغَسَقِ
و با مهربانیت سپیده دم را شکافتى و با کرمت تاریکی هاى شب را روشن نمودى،
وَ أَنْهَرْتَ الْمِیَاهَ مِنَ الصُّمِّ الصَّیَاخِیدِ عَذْباً وَ أُجَاجاً وَ أَنْزَلْتَ مِنَ الْمُعْصِرَاتِ مَاءً ثَجَّاجاً
و آبهاى شیرین و شور را از دل سنگهاى سخت و خارا جارى کردى و از ابرهاى گران بارانى فراوان فرو ریختى
وَ جَعَلْتَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ لِلْبَرِیَّةِ سِرَاجاً وَهَّاجاً مِنْ غَیْرِ أَنْ تُمَارِسَ فِیمَا ابْتَدَأْتَ بِهِ لُغُوباً
و خورشید و ماه را براى مردمان چراغى فروزان قرار دادى، بی آنکه در آنچه آغازگر پیدایشش بودى
وَ لا عِلاجاً فَیَا مَنْ تَوَحَّدَ بِالْعِزِّ وَ الْبَقَاءِ وَ قَهَرَ عِبَادَهُ بِالْمَوْتِ وَ الْفَنَاءِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَتْقِیَاءِ
دچار خستگى و ناتوانى و چاره جویى شوی اى آن که در عزت و بقا یگانه است و بندگانش را به مرگ و فنا مقهور خود ساخته است، درود فرست بر محمّد و خاندان پرهیزگارش
وَ اسْمَعْ نِدَائِی ،
و نداى مرا بشنو،
وَ اسْتَجِبْ دُعَائِی وَ حَقِّقْ بِفَضْلِکَ أَمَلِی وَ رَجَائِی
و دعایم را اجابت گو، و به فضل خود آرزو و امیدم را محققّ فرما،
یَا خَیْرَ مَنْ دُعِیَ لِکَشْفِ الضُّرِّ وَ الْمَأْمُولِ لِکُلِّ [فِی کُلِ ] عُسْرٍ وَ یُسْرٍ بِکَ أَنْزَلْتُ حَاجَتِی
اى بهترین کسى که برای برطرف ساختن هر بدحالى خوانده و براى هر سختى و آسانى آرزو شدى،
فَلا تَرُدَّنِی مِنْ سَنِیِّ [بَابِ ] مَوَاهِبِکَ خَائِباً
نیازم را به پیشگاه تو فرود آوردم، پس از موهبت های بلندپاینه خود ناامیدانه ردّم مکن
یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى خَیْرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِین
اى بزرگوار، اى بزرگوار، اى بزرگوار، به رحمتت اى مهربان ترین مهربانان، و درود خدا بر بهترین آفریده اش محمّد و اهل بیت او همه آنگاه به سجده رود
و بگوید:
إِلَهِی قَلْبِی مَحْجُوبٌ وَ نَفْسِی مَعْیُوبٌ
خداى من، دلم در پرده هاى ظلمت پوشیده شده و جانم دچار کاستى گشته
وَ عَقْلِی مَغْلُوبٌ وَ هَوَائِی غَالِبٌ وَ طَاعَتِی قَلِیلٌ
و عقلم مغلوب هواى نفسم شده و هواى نفسم بر من چیره آمده، طاعتم اندک،
وَ مَعْصِیَتِی کَثِیرٌ وَ لِسَانِی مُقِرٌّ بِالذُّنُوبِ فَکَیْفَ حِیلَتِی
و نافرمانیم بسیار، و زبانم اقرارکننده به گناهان است، چاره من چیست
یَا سَتَّارَ الْعُیُوبِ وَ یَا عَلامَ الْغُیُوبِ وَ یَا کَاشِفَ الْکُرُوبِ
اى پرده پوش عیبها، اى داناى نهان ها، ای برطرف کننده غم ها،
اغْفِرْ ذُنُوبِی کُلَّهَا بِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ یَا غَفَّارُ یَا غَفَّارُ یَا غَفَّارُ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
همه گناهان مرا بیامرز، به احترام محمّد و خاندان محمّد، اى آمرزنده، اى آمرزنده، اى آمرزنده به مهربانیت اى مهربان ترین مهربانان
مؤلف گوید: علاّمه مجلسى رحمه اللّه این دعا را در کتاب دعاى «بحار» و در کتاب صلواة آن همراه با توضیح ذکر کرده و فرموده: این دعا از دعاهای مشهور است ولى من آن را در کتاب هاى معتبر جز در کتاب مصباح سیّد ابن باقى رحمه اللّه نیافتم.
و نیز فرموده است: مشهور خواندن این دعا پس از نماز صبح است درحالیکه سیّد ابن باقى خواندن آن را پس از نافله صبح روایت نموده است و به هر کدام عمل شود مناسب است.
متن و ترجمه:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
اللَّهُمَّ یَا مَنْ دَلَعَ لِسَانَ الصَّبَاحِ بِنُطْقِ تَبَلُّجِهِ
خدایا، اى آن که زبان صبح را به گویایى تابش و روشنایى اش برآورد،
وَ سَرَّحَ قِطَعَ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ بِغَیَاهِبِ تَلَجْلُجِهِ
شب تار را با تیرگی هاى شدید به هم پیچیده اش به اطراف جهان فرستاد،
وَ أَتْقَنَ صُنْعَ الْفَلَکِ الدَّوَّارِ فِی مَقَادِیرِ تَبَرُّجِهِ
و ساختمان سپهر گردون را در اندازه هاى زیبایش محکم نمود،
وَ شَعْشَعَ ضِیَاءَ الشَّمْسِ بِنُورِ تَأَجُّجِهِ
و پرتو خورشید را به روشنایی شعله ورش در همه جا برافروزد،
یَا مَنْ دَلَّ عَلَى ذَاتِهِ بِذَاتِهِ وَ تَنَزَّهَ عَنْ مُجَانَسَةِ مَخْلُوقَاتِهِ وَ جَلَّ عَنْ مُلاءَمَةِ کَیْفِیَّاتِهِ
اى آن که بر ذاتش دلى است و از شباهت و هم گونگى با آفریده گانش منزّه است و شأنش از سازگاری با کیفیّات مخلوقاتش برتر است،
یَا مَنْ قَرُبَ مِنْ خَطَرَاتِ الظُّنُون وَ بَعُدَ عَنْ لَحَظَاتِ الْعُیُونِ ِ
اى آن که به باورهاى گذرا بر دل نزدیک و از چشم انداز دیدگان سر دور است،
وَ عَلِمَ بِمَا کَانَ قَبْلَ أَنْ یَکُونَ
و آنچه را هستى پیش از آنکه پدید آید مى داند،
یَا مَنْ أَرْقَدَنِی فِی مِهَادِ أَمْنِهِ وَ أَمَانِهِ وَ أَیْقَظَنِی إِلَى مَا مَنَحَنِی بِهِ مِنْ مِنَنِهِ وَ إِحْسَانِهِ
اى آن که در گاهواره أمن و امانش خوابانید مرا و به جانب آنچه از نعمت ها و احسانش که بی دریغ به من بخشید بیدارم کرد
وَ کَفَّ أَکُفَّ السُّوءِ عَنِّی بِیَدِهِ وَ سُلْطَانِهِ
و دست هاى حوادث و آفات را با دست لطف و قدرتش از من بازداشت
صَلِّ اللَّهُمَّ عَلَى الدَّلِیلِ إِلَیْکَ فِی اللَّیْلِ الْأَلْیَلِ،
خدایا، درود فرست به آن راهنماى به سویت در شب تیره و تار جاهلیت
وَ الْمَاسِکِ مِنْ أَسْبَابِکَ بِحَبْلِ الشَّرَفِ الْأَطْوَلِ
وَ النَّاصِعِ الْحَسَبِ فِی ذِرْوَةِ الْکَاهِلِ الْأَعْبَلِ وَ الثَّابِتِ الْقَدَم عَلَى زَحَالِیفِهَا فِی الزَّمَنِ الْأَوَّلِ ِ
و آن چنگ زننده از میان ریسمان هایت به بلندترین رشته شرف و آن دارنده حسب پاک و ناب که برگرده استوارترین روشن شرافت قرار دارد، و آن ثابت قدم در لغزشگاه هاى دوران پیش از بعثت،
وَ عَلَى آلِهِ الْأَخْیَارِ الْمُصْطَفَیْنَ الْأَبْرَارِ
و نیز بر خاندان او که بهترین انتخاب شدگان و برگزیدگان و نیکانند.
وَ افْتَحِ اللَّهُمَّ لَنَا مَصَارِیعَ الصَّبَاحِ بِمَفَاتِیحِ الرَّحْمَةِ وَ الْفَلاحِ وَ أَلْبِسْنِی
خدیا! درهاى روز را با کلیدهاى رحمت و رستگارى به روى ما بگشا،
اللَّهُمَّ مِنْ أَفْضَلِ خِلَعِ الْهِدَایَةِ وَ الصَّلاحِ
و بر من از بهترین لباس هاى هدایت و صلاح بپوشان،
وَ اغْرِسِ اللَّهُمَّ بِعَظَمَتِکَ فِی شِرْبِ جَنَانِی یَنَابِیعَ الْخُشُوعِ وَ أَجْرِ
به عظمتت در آبشخور قلبم چشمه هاى فروتنى را بجوشان، ا
اللَّهُمَّ لِهَیْبَتِکَ مِنْ آمَاقِی زَفَرَاتِ الدُّمُوعِ وَ أَدِّبِ
و در برابر هیبتت از گوشه های دیگانم رودهاى اشک سوزان جارى ساز،
اللَّهُمَّ نَزَقَ الْخُرْقِ مِنِّی بِأَزمَّةِ الْقُنُوعِ.
و مرا از بى پروایى و نادانى به مهارهاى قناعت و خوارى ادب فرم
إِلَهِی إِنْ لَمْ تَبْتَدِئْنِی الرَّحْمَةُ مِنْکَ بِحُسْنِ التَّوْفِیقِ فَمَنِ السَّالِکُ بِی إِلَیْکَ فِی وَاضِحِ الطَّرِیقِ
خدایا اگر رحمت تو با توفیق نیکو از ابتدا شامل حال من نبود چه کسى رهنماى من به سویت در این راه روشن میبود؟
وَ إِنْ أَسْلَمَتْنِی أَنَاتُکَ لِقَائِدِ الْأَمَلِ وَ الْمُنَى فَمَنِ الْمُقِیلُ عَثَرَاتِی مِنْ کَبَوَاتِ الْهَوَى
و اگر مهلتت مرا تسلیم آمال و آرزوهاى باطل کند آنگاه چه کسى لغزش هایم را از فروافتادن در هواى نفس جبران میکند؟
وَ إِنْ خَذَلَنِی نَصْرُکَ عِنْدَ مُحَارَبَةِ النَّفْسِ وَ الشَّیْطَانِ
و اگر به هنگام جنگ با نفس و شیطان یاریت مرا واگذارد
فَقَدْ وَکَلَنِی خِذْلانُکَ إِلَى حَیْثُ النَّصَبُ وَ الْحِرْمَانُ
این یارین نکردنت مرا در آغوش رنج و محرومیت اندازد
إِلَهِی أَ تَرَانِی مَا أَتَیْتُکَ إِلا مِنْ حیثُ الْآمَالُ
خداى من، میبینى که به پیشگاهت نیامدم مگر از جهتى که نسبت به رحمتت اروزها داشتم،
أَمْ عَلِقْتُ بِأَطْرَافِ حِبَالِکَ إِلّا حِین بَاعَدَتْنِی ذُنُوبِی عَنْ دَارِ [صِرْبَةِ] الْوِصَالِ َ
یا چنگ نزدم به اطراف رشته استوارت مگر آنگاه که گناهانم مرا از خانه وصال تو دور ساخت،
فَبِئْسَ الْمَطِیَّةُ الَّتِی امْتَطَتْ نَفْسِی مِنْ هَوَاهَا فَوَاها لَهَا لِمَا سَوَّلَتْ لَهَا ظُنُونُهَا وَ مُنَاهَا وَ تَبّاً لَهَا لِجُرْأَتِهَا عَلَى سَیِّدِهَا وَ مَوْلاهَا
پس چه بد مرکبى است مرکب خواسته های باطل که نفسم بر آن سوار شده، واى بر این نفس که گمان هاى بى مورد و آرزوهاى نابجایش با همه زشتى در برابرش زیبا جلوه کرده! و مرگ بر او که سرور و مولایش جزات نموده.
إِلَهِی قَرَعْتُ بَابَ رَحْمَتِکَ بِیَدِ رَجَائِی
خدایا با دست امید در رحمتت را کوبیدم
وَ هَرَبْتُ إِلَیْکَ لاجِئاً مِنْ فَرْطِ أَهْوَائِی
و از کثرت هوسرانى ام به پاهندگى به سویت گریختم
وَ عَلَّقْتُ بِأَطْرَافِ حِبَالِکَ أَنَامِلَ وَلائِی فَاصْفَحِ
و به کناره هاى رشته استوارت انگشتان محبّتم را آویختم
اللَّهُمَّ عَمَّا کُنْتُ [کَانَ ] أَجْرَمْتُهُ مِنْ زَلَلِی وَ خَطَائِی وَ أَقِلْنِی مِنْ صَرْعَةِ رِدَائِی
بار خدایا از آنچه در گذشته مرتکب شدم، از لغزش و خطایم چشم پوشى کن و از درافتادن به جامه تنگ گناه رهایم ساز که
فَإِنَّکَ سَیِّدِی وَ مَوْلایَ وَ مُعْتَمَدِی وَ رَجَائِی ،
به یقین تویى سرور و مولا، و پشتیبان و امید من،
وَ أَنْتَ غَایَةُ مَطْلُوبِی وَ مُنَایَ فِی مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ
و تویى منتهاى خواسته و آرزوى من، در دنیا و آخرت،
إِلَهِی کَیْفَ تَطْرُدُ مِسْکِیناً الْتَجَأَ إِلَیْکَ مِنَ الذُّنُوبِ هَارِباً
خداى من چسان درمانده اى را که در حال گریز از گناهان خویش به تو پناه جسته از خود مى رانى؟
أَمْ کَیْفَ تُخَیِّبُ مُسْتَرْشِداً قَصَدَ إِلَى جَنَابِکَ سَاعِیاً [صَاقِبا]
یا چگونه رهجویى را که شتابان قصد آستانت نموده ناامید مى کنى؟
أَمْ کَیْفَ تَرُدُّ ظَمْآنَ وَرَدَ إِلَى حِیَاضِکَ شَارِباً کَلّا وَ حِیَاضُکَ مُتْرَعَةٌ فِی ضَنْکِ الْمُحُولِ وَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلطَّلَبِ وَ الْوُغُولِ وَ أَنْتَ غَایَةُ الْمَسْئُولِ [السُّؤْلِ ] وَ نِهَایَةُ الْمَأْمُولِ
یا چگونه تشنه اى را باز مى گردانى که وارد حوض هایت شده؟ ، البته که چنین نخواهى کرد زیرا حوضهاى رحمتت در سخت ترین خشک سالی ها لبریز و درگاه لطفت همواره براى درخواست و وارد شدن باز است، تویى منتهاى خواسته و نهایت آرزو
إِلَهِی هَذِهِ أَزِمَّةُ نَفْسِی عَقَلْتُهَا بِعِقَالِ مَشِیَّتِکَ وَ هَذِهِ أَعْبَاءُ ذُنُوبِی دَرَأْتُهَا بِعَفْوِکَ وَ رَحْمَتِکَ،
خداى من این مهار نفس من است که به پایبند مشیّت بستم، و این بارهاى سنگین گناهان من است که به پیشگاه عفو و رحمتت انداختم،
وَ هَذِهِ أَهْوَائِیَ الْمُضِلَّةُ وَکَلْتُهَا إِلَى جَنَابِ لُطْفِکَ وَ رَأْفَتِکَ فَاجْعَلِ
و این هوس هاى گمراه کننده من است که به درگاه لطف و مهرت واگذاشتم.
اللَّهُمَّ صَبَاحِی هَذَا نَازِلاً عَلَیَّ بِضِیَاءِ الْهُدَى وَ بِالسَّلامَةِ [السَّلامَةِ] فِی الدِّینِ وَ الدُّنْیَا وَ مَسَائِی جُنَّةً مِنْ کَیْدِ الْعِدَى [الْأَعْدَاءِ] وَ وِقَایَةً مِنْ مُرْدِیَاتِ الْهَوَى
بار خدایا! این صبح مرا انگونه آغاز کن که با پرتو هدایت و با سلامت دین و دنیا همراه باشد و شبم را سپرى ساز از نیرنگ دشمنان و نگاهبانى گردان از هلاکت هاى هواى نفس،
إِنَّکَ قَادِرٌ عَلَى مَا تَشَاءُ
که به یقین تو به هر چه بخواهى توانایى،
تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشَاءُ
فرمانروایى را به هر که بخواهى عنایت میکنى،
وَ تَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ تَشَاءُ
و از هر که بخواهى باز مى ستانى
وَ تُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ
و هرکه بخواهى عزت مى بخشى،
وَ تُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ
و هرکه اراده کنى به ذلت مى نشانى، خوبى بدست توست،
تُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَ تُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ
همانا بر همه چیز توانایى، شب را در روز درمى آورى، و روز را در شب،
وَ تُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ
زنده را از مرده بیرون مى آورى،
وَ تُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ
و مرده را از زنده، زنده،
وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَکَ
و هر که را بخواهى بى حساب روزى مى دهى معبودى جز تو نیست
اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِکَ مَنْ ذَا یَعْرِفُ قَدْرَکَ فَلا یَخَافُکَ،
بار خدایا! تنها تو را منزّه می دارم و سپاس و ستایش می گویم، کیست که قدر تو را بشناسد و از مقام تو نترسد؟
وَ مَنْ ذَا یَعْلَمُ مَا أَنْتَ فَلا یَهَابُکَ أَلَّفْتَ بِقُدْرَتِکَ الْفِرَقَ
و کیست که بداند تو کسیتى آنگاه از تو نهراسد؟ با قدرت خود پراکنده را الفت بخشیدى
وَ فَلَقْتَ بِلُطْفِکَ الْفَلَقَ وَ أَنَرْتَ بِکَرَمِکَ دَیَاجِیَ الْغَسَقِ
و با مهربانیت سپیده دم را شکافتى و با کرمت تاریکی هاى شب را روشن نمودى،
وَ أَنْهَرْتَ الْمِیَاهَ مِنَ الصُّمِّ الصَّیَاخِیدِ عَذْباً وَ أُجَاجاً وَ أَنْزَلْتَ مِنَ الْمُعْصِرَاتِ مَاءً ثَجَّاجاً
و آبهاى شیرین و شور را از دل سنگهاى سخت و خارا جارى کردى و از ابرهاى گران بارانى فراوان فرو ریختى
وَ جَعَلْتَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ لِلْبَرِیَّةِ سِرَاجاً وَهَّاجاً مِنْ غَیْرِ أَنْ تُمَارِسَ فِیمَا ابْتَدَأْتَ بِهِ لُغُوباً
و خورشید و ماه را براى مردمان چراغى فروزان قرار دادى، بی آنکه در آنچه آغازگر پیدایشش بودى
وَ لا عِلاجاً فَیَا مَنْ تَوَحَّدَ بِالْعِزِّ وَ الْبَقَاءِ وَ قَهَرَ عِبَادَهُ بِالْمَوْتِ وَ الْفَنَاءِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَتْقِیَاءِ
دچار خستگى و ناتوانى و چاره جویى شوی اى آن که در عزت و بقا یگانه است و بندگانش را به مرگ و فنا مقهور خود ساخته است، درود فرست بر محمّد و خاندان پرهیزگارش
وَ اسْمَعْ نِدَائِی ،
و نداى مرا بشنو،
وَ اسْتَجِبْ دُعَائِی وَ حَقِّقْ بِفَضْلِکَ أَمَلِی وَ رَجَائِی
و دعایم را اجابت گو، و به فضل خود آرزو و امیدم را محققّ فرما،
یَا خَیْرَ مَنْ دُعِیَ لِکَشْفِ الضُّرِّ وَ الْمَأْمُولِ لِکُلِّ [فِی کُلِ ] عُسْرٍ وَ یُسْرٍ بِکَ أَنْزَلْتُ حَاجَتِی
اى بهترین کسى که برای برطرف ساختن هر بدحالى خوانده و براى هر سختى و آسانى آرزو شدى،
فَلا تَرُدَّنِی مِنْ سَنِیِّ [بَابِ ] مَوَاهِبِکَ خَائِباً
نیازم را به پیشگاه تو فرود آوردم، پس از موهبت های بلندپاینه خود ناامیدانه ردّم مکن
یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى خَیْرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِین
اى بزرگوار، اى بزرگوار، اى بزرگوار، به رحمتت اى مهربان ترین مهربانان، و درود خدا بر بهترین آفریده اش محمّد و اهل بیت او همه آنگاه به سجده رود
و بگوید:
إِلَهِی قَلْبِی مَحْجُوبٌ وَ نَفْسِی مَعْیُوبٌ
خداى من، دلم در پرده هاى ظلمت پوشیده شده و جانم دچار کاستى گشته
وَ عَقْلِی مَغْلُوبٌ وَ هَوَائِی غَالِبٌ وَ طَاعَتِی قَلِیلٌ
و عقلم مغلوب هواى نفسم شده و هواى نفسم بر من چیره آمده، طاعتم اندک،
وَ مَعْصِیَتِی کَثِیرٌ وَ لِسَانِی مُقِرٌّ بِالذُّنُوبِ فَکَیْفَ حِیلَتِی
و نافرمانیم بسیار، و زبانم اقرارکننده به گناهان است، چاره من چیست
یَا سَتَّارَ الْعُیُوبِ وَ یَا عَلامَ الْغُیُوبِ وَ یَا کَاشِفَ الْکُرُوبِ
اى پرده پوش عیبها، اى داناى نهان ها، ای برطرف کننده غم ها،
اغْفِرْ ذُنُوبِی کُلَّهَا بِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ یَا غَفَّارُ یَا غَفَّارُ یَا غَفَّارُ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
همه گناهان مرا بیامرز، به احترام محمّد و خاندان محمّد، اى آمرزنده، اى آمرزنده، اى آمرزنده به مهربانیت اى مهربان ترین مهربانان
مؤلف گوید: علاّمه مجلسى رحمه اللّه این دعا را در کتاب دعاى «بحار» و در کتاب صلواة آن همراه با توضیح ذکر کرده و فرموده: این دعا از دعاهای مشهور است ولى من آن را در کتاب هاى معتبر جز در کتاب مصباح سیّد ابن باقى رحمه اللّه نیافتم.
و نیز فرموده است: مشهور خواندن این دعا پس از نماز صبح است درحالیکه سیّد ابن باقى خواندن آن را پس از نافله صبح روایت نموده است و به هر کدام عمل شود مناسب است.
قطعات
-
عنوانزمانتعداد پخش
-
کاربر مهمان